Grammar Dutch Language Training

1Grammatical explanation Dutch language training Grammatica Nederlandse taaltraining Based on the Delftse method – Dutch for foreigners Gebaseerd op de Delftse methode – Nederlands voor buitenlanders Grammar Dutch language course © Harbor Consult - 2010 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Plural (Meervoud) & Exercise DE – HET – EEN + noun (zelfstandig naamwoord) & Exercise Spelling and pronunciation (Spelling en uitspraak) Pronouns (Voornaamwoorden) & Exercise Constructing sentences (Zinnen opbouwen) & Exercise Niet – geen (Not – none) Verbs in general (Werkwoorden in het algemeen) Verbs in present tense (Werkwoorden in tegenwoordige tijd) Verbs in past tense - regular (Regelmatige werkwoorden in verleden tijd) Verbs in perfect tense – regular (Regelmatige werkwoorden in voltooid verleden tijd-vvt) Verbs in perfect tense – irregular (Onregelmatige werkwoorden in vvt) & Exercise Verb couples (Werkwoord combinaties) & Exercise Reflexive verbs (Wederkerende werkwoorden) & Exercise Comparative and superlative (Overtreffende trappen) The use of the word ER (Het gebruik van het woord ER) & Exercise The use of the words MAAR (but), EENS (once) and EVEN (shortly) & Exercise Numbers (Cijfers) Colors (Kleuren) Prepositions (Voorzetsels) & Exercise Time, week (Tijd, week) 3 5 7 8 10 13 14 15 16 17 18 24 27 30 31 34 36 38 40 43 Grammar Dutch language course © Harbor Consult - 2010 3 1 Plural (Meervoud) It's impossible to give all the rules for making plurals, but here are a few guidelines: • Words that end on a syllable that includes a 'toneless -e' (like in de), usually get an -s: de tafel - de tafels de vader - de vaders de haven - de havens • Words that end on a vocal usually get an -s with an apostrophe (') to keep the sound 'long': de taxi - de taxi's de agenda - de agenda's de radio - de radio's • Other words usually get -en: het boek (book) - de boeken de krant (paper) - de kranten de vrouw (woman) - de vrouwen • Watch out with the spelling of vocals though: if there's a 'long', double vocal it usually becomes a single one, followed by a single consonant, if it's a 'short, single vocal, it usually stays single, but followed by a doubled consonant: de boot (boat) - de boten het bot (bone) - de botten de maan (moon) - de manen de man (man) - de mannen • If there's an -f at the end, it usually becomes a -v unless the English version of the word has a '-ph' where the Dutch version has -f: de brief (letter) - de brieven de graaf (duke) - de graven de paragraaf (paragraph) - de paragrafen • If there's an -s at the end, it often becomes a -z. There's no rule though, to tell for which words or sounds this happens, you just have to remember this for each word: de kaars (candle) - de kaarsen de laars (boot) - de laarzen het kruis (cross) - de kruisen het huis (house) - de huizen Grammar Dutch language course © Harbor Consult - 2010 4 • Unfortunately, besides all this, there are a lot of hard to remember exceptions: de dag (day) - de dagen het dak (roof) - de daken het glas (glas) - de glazen het bedrag (amount) - de bedragen het gat (hole) - de gaten het graf (grave) - de graven (compare to 'de graaf'...) het dal (valley) - de dalen het vat (barrel) - de vaten de het schip (ship) - de schepen de smid (blacksmith) - de smeden het lid (member) - de leden de stad (town) - de steden de oom (uncle)- de ooms de broer (brother) - de broers de musicus (musician) - de musici de timmerman (carpenter) - de timmerlieden or de timmerlui (all professions on -man have -lieden or -lui for plural) ☺ de pen de oven de bal Exercise: Write down the correct plural form: de chemicus de koopman de muis het geval de auto het menu de oefening het register de leraar de garage de foto de sleutel Grammar Dutch language course © Harbor Consult - 2010 het vrouwtje. but I do have a few hints that should make it a bit easier. all infinite verbs used as nouns are neuter (het eten. -e and -heid are feminine (de vereniging. het beslag). ver. practically all words that end on standard suffixes like -ing. Now. however.and not ending on -ing are neuter (het gevaar. de-words get welke and het words get welk.. de-words get onze. words ending on -el or -er are quite often de-words (de tafel. A good way to remember this is simply to think of 'the man. het groeneboek. de dame. de man – het mannetje). except when this is an indefinite (using een) het-word: de groene pen. words starting with standard prefixes like ge-. de vrouw en het kind. naturally. while het-words get ons. de boeken) and. you could decide not to bother..2010 . I'm not going to tell that there is a method that deletes all frustrations. in plural all words get de (de vrouwtjes. het huis. ont. is knowing when a word is a het word and when it is a de word. feminine or neuter there are a few indications: • • • • • • • • all words that are made smaller with (e)(t)je are neuter (de vrouw . het ontzag..and be. the woman and the child'. de beker). are often het-words (het theater. All masculine and feminine words get de while all neuter words get het. all words referring to persons (individuals) are de-words (de minister. producing a sound somewhere between de en het (. meaning 'our'. -ie. het verhaal. het station . -ij.. which is one of those standard suffixes).just not de bioscoop. de bakker). To begin with the reason for all this: there are masculine words. de politie. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . buildings. but think of the consequences of the difference: • • • • meaning 'this' and 'that'. since that ends on -scoop. Though there is mostly not a very good reason for things to be masculine. de bakkerij. de-words get deze and die. If the learning of this de/het difference is really important to you. meaning 'which' (or sometimes 'what'). een groene pen. since this will be: de man.edth. while het-words get dit and dat. adjectives end on an extra e (always pronounced in Dutch!) standing before a noun. feminine words and neuter words.5 2 DE – HET – EEN + noun (zelfstandig naamwoord) One of the most frustrating things for those who learn Dutch at an adult age. de moeilijkheid). het fietsen). I would advise you to make a list of all hetwords you find: there are less of them then there are de-words.) in case of doubt. een groen boek). .. the v for vrouwelijk (feminine) and the o for onzijdig (neuter) you'll know what to use. by putting (m). . you are free make your own choice. look in your dictionary. it might very well tell you indirectly.. Some examples: de (the) die (that) deze (this) onze (our) welke (which) elke (every) iedere (each) stoel stoel stoel stoel stoel stoel stoel | | | | | | | het (the) dat (that) dit (this) ons (our) welk (which) elk (every) ieder (each) boek boek boek boek boek boek boek | | | | | | | de (the) die (those) deze (these) onze (our) welke (which) alle (every) alle (all) stoelen.. Exercise: de or het? verbinding (the connection) koekje (the cookie) boek (the book) woordenboek (the dictionary) boekje (the small book) boeken (the books) meid (the maid/girl) meisje (the girl) koningin (queen) moeilijkheid (the difficulty) natie (the nation) garage (the garage) Grammar Dutch language course © Harbor Consult .. or (o) behind the word. .. ... boeken stoelen. And for words having two or even three of those... boeken stoelen. When it doesn't say straight forward if the words are de or het. like affiche (o&v(m)).. . (v). .. . ...2010 ... boeken ATTENTION: you can place “een” (“a”) before almost every noun: een stoel. een boek ☺ .. . Since the m stands for mannelijk (masculine).. ... boeken stoelen. when you really need to know. boeken stoelen.. boeken stoelen.6 Finally... boeken stoelen. . .. The sound written as 'a'.2010 grenzen | Grammar Dutch language course . B About sounds in Dutch Vowels are represented by the way they are usually written. 'e' and 'i' are pronounced quite different from the English way The 'y' is a bit confusing in Dutch. • When spelling words in Dutch. for example. The 'y' in words like 'gymnastiek' or 'cylinder' is the same sound as the Dutch 'i' or 'ie' in other Dutch' words. so the a would become a clear/long sound) but mannen (syllables are man-nen). represents the sound of the dark and short version of this vowel (like in man) and 'aa' represents the clear and longer version (like in maan). The sound we use when spelling 'y' is the way 'ei' and 'ij' are pronounced in words like 'tijd' and 'leiden' (sounds the same as 'lijden'). the consonant that follows mostly has to be doubled. 'ij' as 'lange ij' and 'ei' as 'korte ei'. land landen | | | | | | | | | man naam les week bos woon bus mannen namen lessen weken bossen wonen bussen | | | | | | | BUT: dag glas gat weg kom twee dagen glazen gaten wegen komen (wij) tweede maand maanden tekst feest borst teksten feesten borsten woord woorden lukt punt mist lukte punten miste minuut minuten mis missen f geef brief geloof v geven | brieven | geloven | s lees grens z lezen | BUT: mens wens Europees mensen wensen Europese © Harbor Consult .7 3 Spelling and pronunciation (spelling en uitspraak) A ABC in Dutch abcdefghijklmnopqrstuvwxyz Remarks: • • Please note that the Dutch 'a'. it is common to mention 'y' as 'Griekse y'. So the plural of man is not manen (syllables would be ma-nen. Nevertheless the 'aa' sound is written as a singel a when it stands at the end of a word or syllable (like in ma-nen). This works for all vowels except the e at the end of a word (see ':' for the pronunciation of a single e). To prevent the dark/short version of a vowel (like man) from arriving at the end of a syllable (especially in plurals). 8 4 Pronouns (voornaamwoorden) subject ik jij u hij zij het wij jullie zij object mij jou u hem haar het ons jullie ze . • Officially. but if you need a special emphasis. • The possessive ons is used for het-nouns (ons huis) and onze for de-nouns (onze tuin). though. you even hear hun being used as a subject form for third person plural. • Many pronouns have two versions: one for regular use and one to use if the pronoun has a specific emphasis (the 'proper' version): mij and mijn are usually me and m'n jij.in colloquial Dutch hun is mostly used for all object forms. This is still considered absolutely wrong. for object third person plural ('them') there are two forms: hun and hen. This is a purely artificial difference though: most Dutch people don't get it right . third person plural): normally you would use ze.Herinner je je je verjaardag?) zijn is usually z'n het is usually 't zij is usually ze wij is usually we • The same goes for ze and hun (object. In spoken Dutch. The grammar rules state that: hen should be used for direct object and after prepositions and hun should be used for indirect object.2010 . jou and jouw are usually je (Herinner jij je jouw verjaardag? .hun possessive mijn jouw uw zijn haar zijn ons/onze jullie hun reflexive me je zich zich zich zich ons je zich A few notes on this. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . you use hun . .. terugkomt? Grammar Dutch language course © Harbor Consult .... herinneren wanneer we voor het laatst bij mij koffie gedronken heeft? En hoe gaat het met .9 ☺ 1 Exercises Translate the English pronoun: I geef de pen aan him They komen op visite bij us We hebben her al heel lang niet meer gezien.? Heb ... vrouw? Ligt ...... . Hoe gaat het met ....... . ook wanneer .. nog in het ziekenhuis? Ik heb ... Hoe gaat het met . Heeft he your (formal) auto gerepareerd? Heeft she your (informal) brief al gelezen? 2 Fill in the proper pronoun: Dag meneer Jansen.2010 . gehad? Weet ..heeft . Dag Hans.. vorige week een kaartje gestuurd . snel zal herstellen.. al een kaartje van . dat al gekregen? Ik hoop dat . al gehoord dat Bert op vakantie is? Heb ......? Kunt .. this extra position does not apply when the conjunctive word is en. so that the subject follows the verb. 2 • • • • Inversion Often the subject and 1st verb are switched. be there. A non-subject part of the sentence comes first. Example (with dat as a conjunctive word): Ik denk dat hij gisteren thuis snel de was gedaan heeft. this extra position does not apply. 3 Extra position The most weird constructions to English speakers might be those with all the verbs (including the first) at the end. This occurs when there is a conjunctive word connecting two phrases. Watch out.gisteren . is that all other verbs are basically placed at the end of the sentence. though: each of those positions could not only be filled by a single word. maar or want. But: • • • • the sequence of the verbs at the end doesn't really matter here.snel . where. Usually this would be when. how or object. so it could as well be heeft gedaan. though in English it only sounds right with some specific verbs. but also by a long phrase.10 5 1 Constructing sentences (zinnen opbouwen) Basic sequence Like in most languages. Most basic: Example: subject . where or how and incidentally the object. when of is the conjunctive word and it means or.de was -gedaan. Something typical for Dutch though.(when/where/how/object) -(other verbs) Hij . This occurs when: The sentence is a question. when the conjunctive word is dus you can choose between a basic sequence and inversion. Also not strange to English speakers (come here.1st verb . it can also be placed after the other verbs.2010 .thuis . Not something strange to English speakers. but it does apply when of means if. the basic sentence starts with the subject. A sentence like Weet jij dat? could hardly be translated as Know you that? The sentence is a command or instruction. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . don't you do that). followed by the (first) verb. But: the when/where/how sequence is often just optional and the object can often also be the first of these four. if there is a preposition added to the when.heeft . .Hij graag speelt gitaar op feestjes. d .. b ..Ik geloof dat ik blijf vanavond thuis..... a .. laat opgestaan...... .Op feestjes hij graag speelt gitaar........Ik geloof dat ik vanavond blijf thuis. ......Morgen we gaan op vakantie...........Morgen gaan we in vakantie.....Hij speelt graag gitaar op feestjes.... niet uitgenodigd ? In Den Haag ... Omdat de tram vertraging had . want .De televisie is uit gezet........ te laat? . Omdat ik op de fiets ben.... b ....Morgen we gaan in vakantie........ b ..Mag ik een kopje koffie ? a . naar huis gegaan......... d .. ooit eens verdwaald.. Gisteren ........ Toen ik bij je wegging ............... c .. a .....Morgen gaan we op vakantie.. II .....Ik mag een kopje koffie ? b . c .. daar niet welkom.................. b ...... nooit in Rotterdam geweest Waarom ...... Ik ga niet naar Jan en Marieke...De televisie is gezet uit.Choose ik ben or ben ik . Als je dat wilt.... c ....2010 ... Grammar Dutch language course © Harbor Consult . c .... Ik ben nat. want ..Ik geloof dat ik vanavond thuis blijf. te laat gekomen........Pick the right sentence a .De televisie staat uit gezet. . helemaal nat geregend. vanmorgen vroeg opgestaan. op de fiets. a ... morgen iets eerder......De televisie staat gezet uit.11 ☺ Exercises I . III . b . c .Ik weet niet of hij is thuis. c . b .Ik weet niet of thuis hij is.2010 .12 a .Ik weet niet of is hij thuis. d .Make correct sentences out of these words het woordenboek ik gebruiken mag ? altijd ik Sesamstraat kijk naar naar volgende week Frankrijk ga ik het feest was ik elke dag wou dat ik gegeten heb gisteren pannenkoeken de volgorde is van zin deze fout helemaal Grammar Dutch language course © Harbor Consult .Ik bel je op als ik heb mijn huiswerk gedaan.Ik bel je op als heb ik mijn huiswerk gedaan.Ik weet niet of hij thuis is. a .Ik bel je op als ik mijn huiswerk heb gedaan. d .Ik bel je op als ik heb gedaan mijn huiswerk. geld. no small children.13 6 Niet – geen (not. no expensive car). geen kleine kinderen. (I have no wife. (He is not at school) Grammar Dutch language course © Harbor Consult . geen zorgen en geen geld. auto. tuin. geen kinderen. (It is nog cold) Hij zit niet op school. … (noun) niet in alle andere gevallen Examples: Ik heb geen vrouw. (I do speak English. (He is not listening) Het is niet koud. Hij luistert niet. geen dure auto. maar nog geen Nederlands. tijd. kind. no children. Ik spreek wel Engels. none) • • geen + huis. (I have no big house. no sorrows and no money). Ik heb geen groot huis.2010 . but not yet Dutch). Speaking Dutch.I will be seeing her .2010 . something about the used tenses. But before that. You could for example just use 'ik zie haar' in situations where you would use the English (more specific) phrases: . like the English ones. you'll basically need four of them: • • • • present tense past tense present perfect tense past perfect tense - onvoltooid tegenwoordige tijd onvoltooid verleden tijd voltooid tegenwoordige tijd voltooid verleden tijd (ott) (vtt) (ovt) (vvt) Please note that the first two are used in much more cases than in English. I'll give you the regularities and then the irregularities for each tense.I see her .14 7 Verbs in general (werkwoorden in het algemeen) Dutch verbs can. be divided into regular and irregular verbs.I'm going to see her Grammar Dutch language course © Harbor Consult .I am seeing her . When you're a beginner you could restrict yourself for quite a while to using only those. u hebt/heeft. They become f and s. The only exception is when you use u: this form for 'you'. So for blazen (to blow) it will be ik blaas and for beloven (to promise) it will be ik beloof. • The few irregular verbs in the present tense are only irregular for singular forms .15 8 Verbs in present tense (Werkwoorden in onvoltooid tegenwoordige tijd) Let's take a very common Dutch word: fietsen . to will) ik wil.u fietst zij fietsen So the form for ik is the verb without the -en part (this we call 'de stam'). to be able to) ik heb. For plural you simply always take the infinitive form. • You take this form (de stam) and add a t for the second and third person singular.2010 . Dutch words also never end on a v or a z. For rennen (to run) it would thus be ik ren and not ik renn. but keeps the singular form.for komen (to come). (You live in Holland). though . hij/zij mag willen (to want) zijn (to be) zullen (to shall. hij/zij zal !!! Jij woont in Nederland. jij hebt. hij/zij wil ik ben. For the different persons it shows the following forms: singular 123• • ik fiets jij fietst .which means 'to ride a bicycle'. but you take it off again when the subject jij or je comes after the verb instead of before. • • Dutch words never end on double consonants. jij bent. And: If it should end on a 'long' vowel it has to become a double one: for nemen (to take) it will be ik neem and for lopen (to walk) it should be 'ik loop'. for example it should be ik kom. so for the ik-form you also take half of a double consonant away. There are a few exceptions. can be used for singular and plural. u bent. u kan/kunt. hij/zij kan mogen(to may. used when it has to be polite. Woon jij in Nederland? (Do you live in Holland) Grammar Dutch language course © Harbor Consult .plural forms always get the infinitive form: - hebben(to have) kunnen(to can. to be allowed to) ik mag. jij kan/kunt. u wil/wilt. jij wil/wilt. jij zal/zult. hij/zij heeft ik kan. hij/zij is ik zal. zij mag.fiets jij hij/zij fietst plural wij fietsen jullie fietsen . u zal/zult. it will be: singular 123• ik fietste jij fietste hij/zij fietste plural wij fietsten jullie fietsten zij fietsten And for the verb rennen (to run). f. which is one of the consonants in kofschiptaxi. you must still think of the original v en z when you choose between -te(n) or -de(n).wij antwoordden.16 9 • • • • Verbs in past tense. If the ik-form does not end on one of those.p. t praatte(n) gepraat k werkte(n) gewerkt f strafte(n) gestraft s miste(n) gemist ch lachte(n) gekocht p stopte(n) gestopt Grammar Dutch language course © Harbor Consult .wij antwoorden (I/we reply) for example. And since v and z are not in kofschiptaxi you get-de(n). and the past of ik plant -wij planten (I/we plant) becomes 'ik plantte -wij plantten'. ch. To remember this. regular (Regelmatige werkwoorden in verleden tijd) For regular verbs. not having an ik-form that ends on one of the consonants in kofschiptaxi. the past tense has two possibilities: -de(n) or -te(n) behind the ik-form of the present tense. So for the verb fietsen. having an ik-form that ends on s. containing all these consonants. • Where infinitive forms have a v or z that becomes f or s in the ik-form. The present forms ik antwoord . s. will be in the past tense ik antwoordde. you take-de for singular and -den for plural.2010 . You have to take -te for singular and -ten for plural if this form ends on a k. t or x. it will be: singular 123ik rende jij rende hij/zij rende plural wij renden jullie renden zij renden Two remarks on all that: • Sometimes you get double t or double d where this looks quite weird even to native speakers. I use the word kofschiptaxi. no direction) but ik ben naar het station gefietst (I have cycled to the station . regular (Regelmatige werkwoorden in voltooid verleden tijd) For the perfect tense. You do that like this: • • take the present tense ik-form and add ge-to it. place a -t at the end when the ik-form ends on one of the consonants in kofschiptaxi and add -d when it doesn't. For example when you use a verb that means 'to go somewhere' and a direction is indicated: so it would be ik heb in het park gefietst (I have been cycling in thepark . So for fietsen it will be ik heb gefietst.do not get ge-. But there are . you need to make a past participle (ge-form). For the perfect tense you mostly use hebben.2010 .clear direction). is not heard in Dutch (they're both pronounced as t). in fact you could listen if the past gets te(n) or -de(n). like you use 'to have' in English. Three remarks on that: • To choose by listening between -t and -d for a past participle. or ont.17 10 Verbs in perfect tense. be-.a bit more than in English verbs or situations where you use zijn (to be). • • The past participles of verbs that have an infinitive form starting with ge-. as in past participles. ve-. which is easier to hear: the difference between just -d or -t at the end. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . So for betalen (to pay) it will be ik heb betaald and not gebetaald. re-. and for rennen it will be ik heb gerend. 18 11 Verbs in perfect tense. vertrekken (leave). for exemple kopen. Infinitive (translation) Past Past participle bakken (bake) beginnen (begin) *bewegen (move) bieden (offer) binden (bind) blijken (appear) breken (break) brengen (bring) buigen (bend. the past participle practically always ends on-en. I'll list the most important ones. trekken and staan. unless they are used in a passive mode. The list is far from complete. irregular The sad thing for languages like Dutch and English is that most of the frequently used verbs are irregular. bestaan (exist) and verstaan (understand). but I skipped verkopen (sell). In that case: • • there is practically never -t(e)(n) or-d(e)(n) at the end.2010 . Many words just can't be translated properly without a few lines of explanation. wear) drinken (drink) dwingen (force) eten (eat) gaan (go) bakte begon bewoog bood bond bleek brak bracht boog dacht deed droeg dronk dwong at ging gebakken begonnen bewogen geboden gebonden gebleken gebroken gebracht gebogen gedacht gedaan gedragen gedronken gedwongen gegeten gegaan Grammar Dutch language course © Harbor Consult . The translation is quite incomplete. I listed the most current ones and I skipped derived forms that go the same way. Note that most of them have vowel changes. I listed. So take your dictionary for details. both in past tense and past participle. when they're marked with (*) you should use zijn when a direction is indicated and for the ones marked (**) you can use zijn as well as hebben. For the other ones you use hebben. bow) denken (think) doen (do dragen (carry. but before I do that I have a few remarks. With the past participles marked with * you use zijn. 19 gelden (be valid) genieten (enjoy) geven (give) hangen (hang) hebben (have) helpen (help) heten (be called) hoeven (need (denying)) houden (hold) kiezen (choose) kijken (look. stab) sterven (die) treffen (hit) trekken (pull) vallen (fall) gold genoot gaf hing had hielp heette hoefde hield koos keek klonk kwam kocht kon lachte liet las lag leek liep moest mocht nam riep schonk schiep schoot schoof sloeg sliep sloot sprak sprong stond stak stierf trof trok viel gegolden genoten gegeven gehangen gehad geholpen geheten gehoeven gehouden gekozen gekeken geklonken gekomen gekocht gekund gelachen gelaten gelezen gelegen geleken gelopen gemoeten gemogen genomen geroepen geschonken geschapen geschoten geschoven geslagen geslapen gesloten gesproken gesprongen gestaan gestoken gestorven getroffen getrokken gevallen Grammar Dutch language course © Harbor Consult . push) slaan (beat) slapen (sleep) sluiten (close. must) mogen (be allowed. watch) klinken (sound) komen (come) kopen (buy) kunnen (can. (poetic)) scheppen (create) schieten (shoot) schuiven (shift. shut) spreken (speak) springen (jump) staan (stand) steken (sting. may) nemen (take) roepen (call) schenken (give.2010 . be able to) lachen (laugh) laten (let) lezen (read) liggen (lay) lijken (look like) lopen (walk) moeten (have to. shall) ving vergat verloor vond vloog voorkwam kwam voor vroeg wist wees won werd zei zag was zong zonk zat zocht zou gevangen vergeten verloren gevonden gevlogen voorkomen voorgekomen gevraagd geweten gewezen gewonnen geworden gezegd gezien geweest gezongen gezonken gezeten gezocht ☺ Exercise: Fill in the gaps with the correct form of the verb beet blijven kijken keek kreeg lijken rijden reed schreef snijden bieden bood koos verliezen gebeten gebleven gekregen geleken geschreven gesneden gekozen verloren Grammar Dutch language course © Harbor Consult .20 vangen (catch) vergeten (forget) verliezen (loose) vinden (find) vliegen (fly) voorkómen (prevent) vóórkomen (happen) vragen (ask) weten (know (something)) wijzen (point) winnen (win) worden (become) zeggen (say) zien (see) zijn (be) zingen (sing) zinken (sink) zitten (sit) zoeken (look for) zullen (will.2010 . 21 vliegen vloog vroor gevroren verboden droop floot gefloten gekropen rook sloot gesloten gebonden dronk begon begonnen geklonken sprong vond gevonden gewonnen zong schonk geschonken getrokken zwom nam genomen gebroken kwam sprak gesproken gegeven at las gelezen vergeten © Harbor Consult .2010 verbieden druipen kruipen ruiken binden drinken klinken springen winnen zingen trekken zwemmen breken komen geven eten vergeten Grammar Dutch language course . 2010 zitten blazen laten lopen slapen vallen sterven dragen slaan varen hangen vangen scheren wegen bakken braden denken Grammar Dutch language course .22 bidden bad lag gelegen gezeten blies hield gehouden gelaten liep riep geroepen geslapen viel hielp geholpen gestorven droeg groef gegraven geslagen voer ging gegaan gehangen ving bewoog bewogen geschoren woog werd geworden gebakken braadde bracht gebracht gedacht © Harbor Consult . 2010 .23 doen deed had gehad geheten joeg kocht gekocht gekund lachte moest gemoeten gemogen stond vroeg gevraagd gewassen wist wilde gewild gezegd zag was geweest heten jagen kunnen lachen mogen staan wassen weten zeggen zien Grammar Dutch language course © Harbor Consult . 24 12 Verb couples (werkwoord combinaties) In Dutch there are three ways of combining two verbs: • Using the past participle you do this when the first verb is: hebben .to feel .you are not allowed to do that willen . There are more possibilities .to learn: optional . So speaking Dutch you might try to use only the above mentioned combinations.I feel it growing zien when it literally means to see .to stay .I see the sun shining leren .ik voel het groeien .ik leer fietsen (most current) OR ik leer te fietsen .I have to go mogen .to can/to be able to .but they're so complex that they're really just an invitation to make mistakes.ik heb een tekening gemaakt (I have made a drawing) zijn .he's staying to sleep gaan .to may/to be allowed to .I want to eat zullen .to have . Both become De deur is gesloten.de tekening wordt gemaakt (the drawing is being(/becomes)made) • Using the infinitive you do this when the first verb is: blijven .I can't come laten .to must/to have to .I let my hair cut (havemy hair cut) OR ik laat hem gaan . He remains sleeping and He is staying to sleep .he's coming to eat ('he's coming fordinner') kunnen .I hear him shout voelen .hij gaat fietsen .hij blijft slapen .ik moet gaan .I'll see horen when it literally means to hear .he is going to ride a bicycle komen .to want .je mag dat niet doen .de tekening is gemaakt .I'm learning to ride a bicycle • Using the infinitive + te you do this when the first verb is none of the above Ik probeer te komen .ik wil eten .ik laat mijn haar knippen .ik kan niet komen .I let him go moeten .ik hoor hem schreeuwen .I'm beginning to learn it Remarks on all this: • • • Note that in Dutch there is no way to express the difference between English forms as in The door is closed and The door has been closed.to go .to let/to have something done .it's all Hij blijft slapen.ik zie de zon schijnen .I try to come Ik begin het te leren .to come .ik zal zien .to be(-come) (often is being) . Grammar Dutch language course © Harbor Consult .you could even use up to five (theoretically even more) verbs in a sentence .the drawing is made worden .hij komt eten .to be .2010 .to will/to shall . There's also no difference for the Dutch between He stays asleep. te leren b .De man is gebeten worden d .Ik ga Chinees eten d .Hij beloofde helpen mij II .Hij beloofde mij geholpen d .25 ☺ Exercises I .Hij beloofde mij te helpen c .Ik wil fietsen b .Ik wil mijn fiets gereden d .De man is worden gebeten c .De man heeft de hond geslagen c .2010 .De man heeft slaan de hond b .Ik ga eten Chinees b ..De man wordt gebeten I want to ride my bicycle: a .Ik ga Chinees gegeten The man has beaten the dog: a .Ik wil te rijden mijn fiets c . (I want to learn Dutch) a .De man is geslagen de hond The man is being bitten: a .Ik wil op mijn fiets fietsen He promised to help me: a .Choose the right sentence I'm going to eat Chinese: a .De man is zijn bijten b .Hij beloofde te helpen mij b ..Choose the right form: Ik wil Nederlands .Ik ben gaan eten Chinees c .leren c – geleerd Grammar Dutch language course © Harbor Consult . lezen (He. a house. to drink) Hij.2010 .. gaan. hebben.26 Ik heb een stukje . to read) Wij. beer.Make sentences with these words: Ik.fietsen c – gefietst Ik mag niet in het park . to try. (I have cycled a bit/a small track) a . het boek. een huis.... proberen. to have. to build) Grammar Dutch language course © Harbor Consult .te komen b . (I'm not allowed to come in the park) a . drinken (I.komen c – gekomen III . bier. the book. to go. bouwen (We.te fietsen b . 2010 . is zich afvragen (to wonder): if the dictionary states that zich ('oneself') belongs to a verb it means it's a reflexive one. I'm exerting myself). This is a kind of verb that requires the subject to be an object too.to move (zich) scheren .to imagine Some other verbs can be reflexive: they require an object and this could be the subject. Kun je je voorstellen hoe zwaar zijn leven is? Hij kan zich niet meer bewegen.to remember zich schamen . Note that the reflexive pronoun is always placed after the first verb: Ik herinner me zijn naam niet. Examples: (zich) bewegen .. there is one sentence that contains a reflexive verb: the infinitive here. Zij zal zich verheugen op haar huwelijk..to wash Here are some phrases with these verbs. Zij heeft zich vandaag nog niet geschoren. you can do this with some verbs (I'm washing myself. Hij wast zich elke ochtend.to look forward to zich voorstellen . Zij schaamde zich diep voor haar fout.. I find myself . but in Dutch you have to do this to quite a lot of verbs.to be mistaken zich verheugen op .to be ashamed zich vergissen . In the form above. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . A few examples: zich herinneren .to shave (zich) wassen .27 13 Reflexive verbs Observe this sentence: Ik vraag me af wat hij doet (I wonder what he does). In English. Hij heeft zich helemaal vergist. to realize zich bemoeien met . enjoy oneself zich verheugen op . realiseren wat er gebeurd is? Bemoei .28 The reflexive pronouns you need for the reflexive verbs are listed below: subject ik jij u hij zij het wij jullie zij reflexive me je zich zich zich zich ons je zich ☺ Exercise zich realiseren .get irritated by zich herinneren ..to oversleep zich amuseren . met je eigen zaken! Als u nog op tijd wilt zijn.. heel goed geamuseerd..2010 ..to hurry zich verslapen .to meddle with zich haasten ..... dan moet u .to look forward to zich ergeren aan . Grammar Dutch language course © Harbor Consult . deze week al twee keer verslapen Wij hebben .to remember zich vergissen . haasten Ik heb ..to be mistaken zich omdraaien to turn around 1 Fill in the reflexive pronoun: Zal hij .to amuse.. vaak aan hem zich herinneren Zij ..? zich haasten Hij . zich verslapen Zij heeft . absoluut niet....... Grammar Dutch language course © Harbor Consult .2010 .. om op tijd te komen... ....... zojuist .. dat alles anders moet? zich bemoeien met Waar .. zich amuseren Wij .. hij .. . al drie keer ... zich vergissen Jullie .. .. dat ongeluk niet meer..29 2 Fill in the right form of the given verb: zich realiseren – . u ... . .. zich verheugen op . ........... je . volgens mij. op je vakantie? zich ergeren Ik ..... zich omdraaien Hij heeft ..... less. The only tricky thing. The original form langzaam is extended wit -er and because of the Dutch spelling rules (lesson 1) there's one -a. Except for the one -a. in Dutch just -st (dunst). Usually the article het is used for the superlative (Dit boek is het dunst). is that you have an extra -d if the word ends on a -r More good news: the list of irregular ones is very short: goed graag veel beter liever meer best liefst meest (good) (rather) (more) (less) weinig minder minst Here's a list of examples adverb goedkoop duur hoog laag groot klein schoon vies comperative goedkoper duurder hoger lager groter kleiner schoner viezer superlative goedkoopst duurst hoogst laagst grootst kleinst schoonst viest (ge)makkelijk (ge)makkelijker (ge)makkelijkst licht donker zwaar heet lichter donkerder zwaarder heter lichtst donkerst zwaarst heetst Grammar Dutch language course © Harbor Consult . And there's more good news. this is the same as what happens in English: 'thin-thinner' is in Dutch dun-dunner and even irregular forms are a lot alike: 'good-better' is in Dutch goed-beter. for the superlative is almost the same: in English you add '-est' ('thinnest').2010 .thing.30 14 Comparative and superlative (vergrotende trappen) Jouw auto rijdt langzamer dan mijn auto In the phrase above you can find what is called a comparative: langzamer (slower). but that would mostly produce a weird sentence. We would either use daar or hier. where the object is replaced: Ik zie de film . het referring to het words and ze referring to plurals. (b) In the sentence Er staat een paard in de gang. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . 2 . First a few examples: Woon je in Amsterdam? Ja. 'r or even as hardly anything at all. Nevertheless. ik woon er al drie jaar. it. (There's a horse standing in the hall) Hoe gaat het ermee? (How are you?) Hoeveel kinderen heb je? Ik heb er drie.Er means it or them Consider these sentences.) Er staat een paard in de gang.31 15 The use of the word ER (Het gebruik van het word ER) To a lot of foreigners er is a very confusing word. Note however.en niet daar . or just nothing). or .in the other ones it could be translated. ik woon er al drie jaar you could replace er by either hier ('righthere') or daar ('over there') if you're pointing somewhere.there is a horse standing in the hall.ik zie hem (I see it) Ik zie het programma .and not over there .Er means there/here This could be (a) a not emphasized place.ik zie het (I see it) Ik zie de boeken .just start with the subject: Het paard staat (hier/daar) in de gang. If you want to say Right here . or (b)a non-particular subject. you would indeed use hier and daar: Hier . it is also hard to study since it is mostly pronounced as d'r.staat een paard in de gang.ik zie ze (I see them) You see that for things you can use hem referring to de words. 1 .the horse. I'm living there for three years already. you could do the same. but you're not doing that in this case. the use of er could very well be explained by its different possible meanings if you don't take 'meanings' to literal. (a) In the sentence Ja. If it would be het paard . it can also be found at several places in the sentence.2010 .) Only in the first two examples er is literally translated .even better . (Do you live in Amsterdam? Yes. Besides.) Je ziet er goed uit. so a non-particular subject. (You're looking good. that we are talking about een paard -a horse. Not only can it mean a lot of things (like there. we couldn't use er. (How many children do you have? I've got three. in Dutch the current thing to say is only Ik heb er tien (for most English speaking students it somehow feels weird saying this and they need to practice it for a while to get it 'into the system'). So. but that doesn't explain why this sentence is used this much (besides Hoe gaat het). Hoeveel huizen heb je? Ik heb er een. Take. but you don't have to and mostly a Dutchman wouldn't think of using it: Hoeveel kinderen heb je? Ik heb er drie.32 Now consider these: Ik kijk naar de film . Watch out. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . an expression is better just taken as it is without too much questioning about the grammatical form. Ik kijk er vandaag liever niet naar. And we place it not only before the preposition. You can use van meaning of. Heb jij een auto? Nee ik heb er geen. erop. but also attached to it (like ernaar. In a grammatical sense er would have a meaning like mentioned above (here/there/it/them/.. but that doesn't always fully explain the form. Hoeveel auto's zie je? Ik zie er tien. be something (like a 'when'. So while in English you have the choice between I have ten or I have ten of them. you use er to refer to the object. or simply niet) between er and the preposition: Ik kijk er niet naar. for example Hoe gaat het ermee? It could be translated as How goes it there with? or even just How goes it with it.but that still doesn't make much sense. in more complex sentences.. 4 .ik kijk ernaar (Il ook at it) Ik kijk naar de boeken .Expressions A lot of Dutch phrases containing er are merely to be taken as expressions and not to be translated literally.).Er means of them when counting When something is counted and not mentioned. Or Je ziet er goed uit: it could be translated as something like You look good out of it ..for persons we use the appropriate pronouns: Ik kijk naar hem/haar/jou/. we use er to refer to de words. erin. There can however.2010 . though: er is only used for things .. 'where'or 'how' statement.ik kijk ernaar (I look at it) Ik kijk naar het programma . het words or plurals. ervan etc. 3 .ik kijk ernaar (I look at them) So when there's a preposition.). in those cases. 2010 .zit geen suiker in mijn koffie. Ik heb |de antwoorden| niet nodig. Ik verkoop |het huis|.gisteren had ik geen fiets en nu heb ik twee. moet je voor werken. ze or er: Ik koop |de krant|.heeft een man voor je gebeld. (I don't want to quarrel about it) .33 ☺ Exercises I Replace the object (|between|) by het. Ik kook |de mosselen|.ik heb geen zin in. (You look miserable today) . II .je ziet slecht uit vandaag. no sentence starts with a capital here): .waarom zitten geen koekjes in de trommel? (Why are there no cookies in the tin?) .is vanavond iets leuks op de televisie? (Is there something nice on television tonight?) . Zij vergeet |mijn pen|. Ik denk aan |de voetbalwedstrijd| terwijl ik naar |de televisie| kijk. (There's no sugar in my coffee) . hem.als je iets wilt bereiken. Ik krijg |de nieuwe auto| volgende week maandag. you have to work for it) Grammar Dutch language course © Harbor Consult . (I don't feel like it) . (Yesterday I had no bike and now I have two) .ik wil geen ruzie om maken. Ik heb |de gang| schoongemaakt. Hij leest in |het boek|. Je moet om |de antwoorden| vragen. (A man has called for you) . (If you want to reach something.is nog koffie? (Is there still coffee?) .Find out where 'er' would fit in (because it could be at the beginning of a sentence. while kom eens hier or kom even hier is a lot more friendly and kom maar hier could even be something like a very inviting gesture. Well. just by reading. Although these sentences are hardly considered difficult to understand. It is impossible to give rules for that. Would you (please) just open the door? Just move aside. Kijk maar eens even door deze bril. if you take a commanding sentence. listening and analyzing.34 16 The use of the words MAAR (but). Wil je de deur even(tjes) opendoen? Ga eens even opzij. but I noticed that a lot of students were able to develop a good sense for it. they are not really easy to translate into English. For example kom hier is a quite rude command. once. shortly). The problem is. you could use just in your translation into English: You just have to go to the dentist. Generally. you could leave them out. get the meaning of the sentence without them and keep in mind that someone is trying to be polite here.2010 . Here too. that those little words like maar. the best thing you could do is probably to analyze their use for a while. hoor. by putting one (or some) of those words in it. EENS (once) and EVEN (shortly) Kijk eens! Kom maar. There are a few more words with similar functions. In fact. eens and even are the most frequently used. (Come on) just look through these glasses. but also a modifying function in the sentence. tot ziens. They could result in something like: Hey. though maar. you can just 'soften' it. Nou. just goodbye then. look! Just come over here. Take for example gewoon and hoor: Je moet gewoon naar de tandarts. whenever you notice those words are not making sense when you assign their literal meaning to them. because they all have their specific contexts. But if you want to use those words correctly yourself. In a lot of cases you could say that they mean something like just. eens and even(tjes) do not only have a literal meaning (but. and are squeezed into the sentence to make it less direct and more polite. please. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . zit You are inviting someone at the door to come in: a . Dat is eens maar nooit weer. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . Hij is even naar het toilet. ☺ Exercises I . maar ik kan niet.What would you say in these situations? You want your dog to sit down: a .kom nu binnen e . or even please (mag ik even bellen .Translate the words maar. but watch out: the meaning is very much depending on the tone of the voice and can vary from a reassuring to a reprimanding hey.35 To give some indications (remember. these are no rules.kom maar binnen b . just vague patterns): • • • • maar means often just in a reassuring way.kom juist binnen d .2010 . eens and even often mean just in the sense of a friendly come on or just hey. Ik ga maar eens naar huis. gewoon mostly means just in the sense of 'no big deal'. Heb je even een vuurtje voor me? Je moet eens naar de dokter.ga maar even zitten b . eens and even in these sentences: Ik wil graag komen. hoor often means something like hey or I say.kom binnen II .ga zitten d .can I make a phone call please).ga juist zitten c .kom even binnen c . 36 17 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Numbers (cijfers) nul een twee drie vier vijf zes zeven acht negen 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 tien elf twaalf dertien veertien vijftien zestien zeventien achttien negentien 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 twintig eenentwintig tweeëntwintig drieëntwintig vierentwintig vijfentwintig zesentwintig zevenentwintig achtentwintig negenentwintig 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 dertig eenendertig tweeëndertig drieëndertig vierendertig vijfendertig zesendertig zevenendertig achtendertig negenendertig 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 veertig eenenveertig tweeënveertig drieënveertig vierenveertig vijfenveertig zesenveertig zevenenveertig achtenveertig negenenveertig 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 vijftig eenenvijftig tweeënvijftig drieënvijftig vierenvijftig vijfenvijftig zesenvijftig zevenenvijftig achtenvijftig negenenvijftig 60 61 62 zestig eenenzestig tweeënzestig 70 71 72 zeventig eenenzeventig tweeënzeventig Grammar Dutch language course © Harbor Consult .2010 . 2010 .37 63 64 65 66 67 68 69 drieënzestig vierenzestig vijfenzestig zesenzestig zevenenzestig achtenzestig negenenzestig 73 74 75 76 77 78 79 drieënzeventig vierenzeventig vijfenzeventig zesenzeventig zevenenzeventig achtenzeventig negenenzeventig 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 tachtig eenentachtig tweeëntachtig drieëntachtig vierentachtig vijfentachtig zesentachtig zevenentachtig achtentachtig negenentachtig 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 negentig eenennegentig tweeënnegentig drieënnegentig vierennegentig vijfennegentig zesennegentig zevenennegentig achtennegentig negenennegentig 100 101 102 103 110 124 138 186 honderd honderd een honderd twee honderd drie honderd tien honderd vierentwintig honderd achtendertig honderd zesentachtig 200 208 428 651 888 901 937 1000 tweehonderd tweehonderd acht vierhonderd achtentwintig zeshonderd eenenvijftig achthonderd achtentachtig negenhonderd een negenhonderd zevenendertig duizend Grammar Dutch language course © Harbor Consult . 38 18 Colors (kleuren) blauw bruin geel grijs groen oranje paars rood Grammar Dutch language course © Harbor Consult .2010 . 39 rose wit zwart Grammar Dutch language course © Harbor Consult .2010 . toward. beyond thanks to trhough. on. near within. at. towards by virtue of along. at to.40 19 Prepositions (voorzetsels) aan achter afgezien van aldus als behalve beneden bij binnen boven bovenop buiten dankzij door gedurende in jegens krachtens langs met (/mee) na naar naartoe naast nabij namens to. on. by. over on top of out of. for. beside on behalf of niettegenstaande inspite of om ondanks onder around. past with after to. into. at. at in spite of under Grammar Dutch language course © Harbor Consult . under at. at next by. within to. inside above. on. by during in. after apart from.2010 . except for according to as except (for) beneath. at behind. to. as far as . Wij gaan vandaag Nu zitten wij de trein de trein. het tafeltje staat een kopje. from of. from from because of. as far as (in) between.2010 . in front of past.'s opinion for. is concerned around. via. concerning around since.41 ongeacht op over per qua rond rondom sedert sinds te tegen tegenover tijdens tot tussen uit van vanaf vanwege via volgens voor voorbij wegens zonder regardless of on over. among out. before. to accross. in against. out of.. per as.. Een man brengt ons thee suiker en melk.. for at. Amsterdam. opposite during until. Grammar Dutch language course © Harbor Consult . in . on account of via according to. for since. beyond because of without ☺ Exercise: Fill in all the gaps.. about by. Els wacht al meer dan een uur Wij gaan niet zo vaak Hij zoekt Kijk je vaak Bas gaat zijn sleutels. koekjes. de televisie ? bezoek me. de stad. Er staat een schaal met appels Ze betalen veel geld Wij maken een wandeling Hij heeft veel belangstelling Zij praten het weer. Fred komt te laat Ik leen de fiets Hester houdt We moeten lang school. muziek. half acht.42 Dat kopje is niet ons. mijn broer. een vriendin. de bus wachten.2010 . elkaar. tijd. Het station is niet ver De trein vertrekt De trein vertrekt altijd precies Ik moet morgen Mijn vader ligt Utrecht. mijn huis. zes uur gaan ze eten. het ziekenhuis. tafel. De kinderen spelen al de hele ochtend Grammar Dutch language course © Harbor Consult . de bioscoop. dit huis. 00 vier uur 16.45 16.30 10.30 04. week (de tijd.30 half 5 16.00 acht uur 20.30 half een 12.30 04.35 uur 10.2010 .15 uur tien uur vijf over tien tien over tien kwart over tien 10.00 zes uur 18.30 half elf 22.45 22.00 00.45 kwart voor 11 Digitale klok lezen (read the digital clock) 10.45 kwart voor 5 06.00 08.43 20 Time. de week) Analoge klok lezen (read the regular clock) 04.00 uur 10.40 uur half elf vijf over half elf tien over half elf Grammar Dutch language course © Harbor Consult .30 uur 10.10 uur 10.05 uur 10.15 18.00 06.15 kwart over 6 10. jaar – maand – week – dag (century – year – month – week – day) Grammar Dutch language course © Harbor Consult .2010 .00 – 12.50 uur 10.55 uur kwart voor elf tien voor elf vijf voor elf Delen van de dag (parts of the day) vanmorgen vanmiddag vanavond vannacht 06.00 uur 00.minuut – seconde (hour – quarter of an hour – minute – second) eeuw .Wdnesday – Thrusday – Friday) = weekdagen (days of the week) zaterdag – zondag (Saturday – Sunday) = weekend (weekend) Andere tijdsaanduidingen (other time indications) uur – kwartier .20 uur 10.00 – 00.25 uur tien voor half elf vijf voor half elf 10.45 uur 10.00 uur 8 uur ’s morgens 2 uur ’s middags 8 uur ’s avonds 2 uur ’s nachts Goedemorgen Goedemiddag Goedenavond Goedenacht Delen van de week (parts of the week) maandag – dinsdag – woensdag – donderdag – vrijdag (Monday – Tuesday.00 – 06.00 uur 12.44 10.00 – 18.00 uur 18.