Antwoorden de Geo vwo Globalisering2 De wereld, een mozaïek van regio’s Waar gaat het over? Opdracht a Rimpels wijst op ‘verouderingsproces’. Het wijst er op dat Europa als oude kernregio de economische vitaliteit lijkt te verliezen. b Omvang van het land, maar ook op economische macht. c Het gaat over de vraag, waar razili! eigenlijk bij hoort. "n hoo#dstuk $ werden landen in drie groepen verdeeld. razili! is zeker geen kernland. %e titel hee#t dus betrekking op de vraag o# razili! wel o# geen peri#eer land is& Wat weet !e al? Opdracht 2 a 'hina. b ( )apan* boeddhisme. ( %e +erenigde ,taten van -oord(.merika* protestantisme. ( 'hina* boeddhisme / con#ucianisme. Opdracht " a 'hina, de +, en )apan b Een voorbeeld van een goed antwoord is* %e bevolkingsomvang kan een last, maar ook een lust zijn voor de economie. +an een last zou sprake kunnen zijn als de omvang zo groot is, dat het economisch s0steem niet in staat is om voldoende welvaart en/o# werkgelegenheid te scheppen. Een grote omvang betekent wel een potentieel een groot aantal arbeidskrachten. c %e +, en )apan Opdracht # a Het antwoord hangt a# van het persoonlijke beeld, dat elke leerling hee#t. b "dem %e 1eo, aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 $ b . #ilm e.ustrali!.teden zijn vaak innovatiecentra. Europa en . e %e +erenigde . -oord(. 5oderne vormen van transport 6luchtvaart bv. %e tegenstelling is al groot doordat het verstedelijkte deel vooral in het oosten van 'hina is terug te vinden.merika. instellingen en bedrijven sneller toegang tot het world wide web hebben. d Het kustgebied en het binnenland. +oor motivering kun je dezel#de argumentatie gebruiken als bij b. waardoor mensen. Opdracht * a ij ‘9ordisme’ gaat het om productie aan de lopende band* grote hoeveelheden identieke producten worden zo voortgebracht. waarbij veel meer met de wensen van de consumenten in het productieproces rekening wordt gehouden* maatwerk en massaproductie tegelijkertijd.taten die kans erg groot. Een voorbeeld van een goed antwoord is de aanwezigheid van glasvezelkabels in sommige regio’s binnen -ederland.ngeles en . Het percentage internetgebruikers in 'hina ligt lager dan dat in Europese landen. b 1roter. Opdracht ) a "nvesteren in hard ware zorgt bij de hoge dichtheid van mensen en bedrijven voor een goed draagvlak. b Eigen voorbeeld. %e voorbeelden kunnen vari!ren van keukens tot kozijnen o# #ietsen. Opdracht + a %e steden zijn in Europa veel meer over het werelddeel verspreid dan in de beide andere landen. gezien de spreiding van de steden.angezien de technologische vooruitgang vooral in steden plaatsvindt. b ( %e aantrekkelijkheid van steden voor ondernemingen in verband met snel veranderend consumentengedrag. a b c d . ( . hetgeen belangrijk is voor daar gevestigde wetenschappelijke instellingen. is ook in de +erenigde . +oorbeelden* 8os .teden in het westelijk deel van de +. %e ‘4o0otisering’ is een vorm van massale productie.d. 5oderne technologische ontwikkelingen zijn in stedelijke regio’s meer levensvatbaar.merika.teden vormen een toegangspoort naar andere delen van de wereld. dat de toegang tot die media in Europa meer verspreid is. wordt de tegenstelling aangescherpt. erg snel ge3n#ormeerd kan worden over nieuwe trends. ( . Opdracht . Overleg het antwoord bij twij#el met je docent. 4echnologische #actor hierbij is het dichte communicatienetwerk binnen stedelijke gebieden.an %iego. %aarom is de kans groter.ntwoorden verschillen omdat de vraag gericht is op lokale situaties. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 2 . c Hi!rarchische di##usie. %e 1eo. ( .. c ( %e aantrekkelijkheid van steden voor ondernemingen in verband met snel veranderend consumentengedrag. . e -aast Europa. wat zit daar achter? Opdracht ( a estudeer de paragraa#.teden vormen een toegangspoort naar andere delen van de wereld.taten van -oord(. %raagvlak is het potentieel aantal klanten voor een bedrij#. maar wat ook opvalt is de toelichting dat de toegang tot internet niet vrij is. d .teden zijn vaak innovatiecentra. research centra e. 4ussen Oost( en :est(Europa.7 kunnen hier als technologische #actor genoemd worden.d.$2% &'imteli!ke verschillen. ( .#rika. Een technologische achtergrond hiervoor is dat de stedelijke bevolking via massamedia. c Het is een voorspellende vraag. "n Oost(Europa is het percentage internetgebruikers lager dan in :est(Europa. 'ali#orni! met name. %e overheid staat onbeperkt bezoek van internetsites niet toe. 4egen de stelling* ( %oor di##usie zullen technologische ontwikkelingen zich ook over het platteland verspreiden.lgerije. %aar is de kans groot dat de overheid 6linksboven7 een positieve invloed hee#t op elk van de volgende productie#actoren 6links beneden7* universiteiten zijn aangewezen op kwalitatie# goed menselijk kapitaal. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 = . 5arokko. %aardoor is de kans groter dat deze zich economisch sterker ontwikkelen dan het platteland. . Overleg met de vakdocent over je antwoord. .aapverdi! en Eg0pte 68ibi! is ook volledig op . otswana en <uid(. +erder is in ieder geval de in#rastructuur in steden vaak beter dan daarbuiten* hier zou je kunnen denken aan de communicatiemogelijkheden 6"'47. %at levert een stimulerend klimaat op voor elk van die ondernemingen en/o# organisaties. c ij clustering gaat het om onder meer de relatieve nabijheid van ondernemingen en organisaties. %aardoor nemen de tegenstellingen tussen steden en het platteland weer a#. Opdracht -eem met de docent de argumenten voor en tegen de stelling door. elangrijk is dat de leerling bij het wegen van de argumenten voor en tegen aangee#t op grond waarvan de argumenten voor hem/haar zwaarder wegen. Opdracht 2 a "n stedelijke gebieden kan de voorkeur voor bepaalde goederen sterk en snel veranderen. ( 4echnologische ontwikkelingen worden het gemakkelijkst gerealiseerd in rijke landen. b . Opdracht " . die daarvan dan economisch het meest zullen pro#iteren.zi! geori!nteerd.verdiepingsopdracht/ a. -amibi!. +erschillen tussen landen zullen dus a#gezwakt worden.Opdracht - a .e0chellen. %jibouti.merika geori!nteerd. bijvoorbeeld in de in de steden gevestigde kleine en middelgrote ondernemingen. als enige land ook op . ( %e geschiedenis toont aan. Een voorbeeld van een goed antwoord* Het eerste argument voor de stelling is weliswaar juist. maar wordt niet a#gerond met het eerste argument tegen. %e 1eo. maar het uitgaande internetverkeer in veel kleiner in omvang7 c 1abon. dus hoogopgeleide mensen.enegal. %e aanwezigheid van vraag naar onderzoek. b )uist in steden is de kans groot dat er sprake is van een stimulerende omgeving 6middelste vakje7. b en c %e antwoorden zijn a#hankelijk van de gekozen sites. .enegal7 d .#rika. dat moderne ontwikkelingen zich ook kunnen verspreiden over andere dan de rijke landen.aapverdi!. 4unesi!. %aarom is de stelling volgens mij niet juist. 1abon. +oor de stelling* ( 4echnologische ontwikkelingen zijn sterk geconcentreerd in stedelijke gebieden. is er nog al eens groot. Eg0pte. %jibouti 6en .e0chellen. %at is in #eite niet zo van belang voor ondernemingen. elgi!. Opdracht ) a 8ange tijd was de in#rastructuur sterk a#gestemd op de nationale belangen. a#zetmogelijkheden. b 'luster c Het kaartje gee#t de absolute a#stand hemelsbreed aan. Opdracht * a b c d e # evolkingskenmerk -ationaliteit en religie . %e 1eo. ( +oor kennisintensieve ondernemingen is de nabijheid van andere soortgelijke organisaties van veel groter belang.lbani!. -ederland. . arcelona. > 61root( rittanni!.E7. elgrado. ondersteuning in technisch. Het gaat om relatieve a#standen / ligging. via . uiten de ‘gouden driehoek’* %ublin.rebrenica. "n#rastructuur zorgt voor een betere onderlinge bereikbaarheid van de steden. . %e bereikbaarheid per trein. Het gebied 8onden( erlijn(Aarijs met een uitloper vanuit 9rank#urt. 4oulouse. :enen. 9rankrijk. osni!(Herzegovina 5acedoni! Een voor -ederland pijnlijk voorbeeld is de moslimenclave . Eventueel kaart uit 1 noemen. de bevolkingssamenstelling is daar vergeleken met de andere landen vrij homogeen. $>B@ %ie vallen min o# meer samen. 5Dnchen en 5ilaan. <witserland en "tali!7. %uitsland. #inancieel o# juridisch opzicht7 ( de toegang tot "'4(#aciliteiten ( de beschikbaarheid van kapitaal ( de stimulerende rol van de overheid. +oor $>?@. ( +oor kennisintensieve ondernemingen/ organisaties is de digitale bereikbaarheid van veel grotere betekenis. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 F . espreek de voorbeelden met je docent6e7.anwijzingen over de toegang tot moderne communicatiemiddelen zou een veel betere marketing zijn. een zeer belangrijke rol in de globalisering. %aar zijn verschillende redenen voor* ( Hemelsbreed zegt niets over de werkelijke a#standen vanuit andere steden in Europa.teden spelen. c Het gaat om #actoren als* ( nabijheid van andere ondernemingen 6toelevering.teenkool b innen de gouden driehoek* 6 ekken van7 Aarijs. +alencia. . Energie speelt een wat minder belangrijke rol* elektriciteit kan bijna overal heen getransporteerd worden. . d 1lobal 'it0 e Op dit kaartje gaat het om plaatsen waarvan de ontwikkeling sterk a#hankelijk is geweest van steenkool 6:=7 o# die een voorname rol gespeeld hebben bij di##usie van industri!le technologie 6#iguur 2. zoals uit de eerste paragraa# bleek. ilbao. enz. Opdracht ( a . vliegtuig o# auto en de daarmee gepaard gaande tijd is van veel grotere betekenis.tockholm. 1oede verbindingen maken de steden aantrekkelijker als vestigingsklimaat voor multinationale ondernemingen. 8uCemburg. waaruit dat is a# te leiden.$2%2 0'ropa1 o'de kernregio met rimpels Opdracht # a b c d e "n 1root( rittanni! startte de industrialisatie. %e Randstad en 9rank#urt speelden daarbij een beperktere rol.tuttgart. Helsinki.tuttgart naar 5ilaan en 4urijn. 5ittelland 6<witserland7. # +oor een groot deel van de allochtonen is er geen gepast werk. d/e %oe(vragen. %e piramide van :est(Europa laat duidelijk een uitstulping zien bij de bab0boomgeneratie.oninkrijk het minst en -ederland het meest. # +oorbeelden van goede antwoorden zijn* ( het verhogen van de pensioenlee#tijd ( het verlagen van de pensioenen ( het verhogen van de productiviteit van de actieve bevolking Opdracht 2- a 'ontinentaal schaalniveau. %at leidde tot grotere werkloosheid onder allochtonen in diverse Europese steden. c Het verschil tussen het tekort aan ongeschoolde arbeidskrachten in :est(Europa en het overschot in <uid( en Oost( Europa en -oord(. c Het zijn de 5idden( en Oost(Europese landen. waar veel arbeidsmigranten terechtkwamen.. 9ranse en -ederlandse gebieden genoemd worden. e "n veel Europese landen zal de vergrijzing betaalbaar moeten blijven. Historische banden blijven bestaan. Opdracht . d %e bestemmingslanden krijgen te maken met bevolkingsgroepen. %e term wordt gebruikt als het omsloten gebied vanuit het ‘omringende’ land wordt gezien. Opdracht 2" a +oorbeelden van argumenten voor de stelling* %iverse Europese landen kampen met vergrijzingsproblematiek met de gevolgen voor de arbeidsmarkt 6sociale en %e 1eo. b . :ordt het omsloten gebied bekeken vanuit het land waar het deel van uit maakt dan spreekt men over een eCclave. Opdracht 2 a Op kaart 1 BB zijn landen ingekleurd op basis van de gemiddelde groei van de totale handel in de EG(landen. .#rikaanse landen. c Grnvorm d %e titel wijst bijvoorbeeld op problemen. d eide stellingen zijn onjuist. %at valt a# te leiden uit de legenda. espreek de voorbeelden met je docent6e7. e +ooral in de steden. die in het begin van de 2$ste eeuw toetraden tot de Europese Gnie. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 ? . b %at hee#t alles te maken met het koloniaal verleden. b Het +erenigd . Het gaat om voormalige landen uit het Oostblok. 5acedoni!7 c Een enclave is een deel van een land / gebied. dat helemaal omsloten is door het grondgebied van een ander land.oninkrijk met landen als %uitsland o# 9rankrijk in de periode $HE?( $HH?& c . die een andere cultuur hebben 6taal. die de vergrijzing van de Europese bevolking met zich meebrengt. Opdracht 22 a +oorbeeld van een goede beschrijvende vraag* 5et welk land nam de handel van -ederland in de periode $HE?( $HH? het sterkste toe en met hoeveel procent& b +oorbeeld van een goede verklarende vraag* Hoe kun je de sterke groei verklaren van de handel van het +erenigd .Opdracht + a Oosters(orthodoC en rooms(katholiek. ontstaan aan het einde van de 2@ste eeuw grote problemen tussen allochtonen en autochtonen. Een voor -ederland pijnlijk voorbeeld is de moslimenclave . <ie 1 BB.rebrenica.panje 6en "erland7 blijkt een hoge gemiddelde groei te hebben. waar de vroegere ritse.lbani! 6 osni!(Herzegovina.#hankelijk van de gekozen vraag. Historische/culturele dimensie. religie7. a -oord(Europa b %e piramide van Oost(Europa is veel grilliger. een hoog opgeleide bevolking 6sociale dimensie7 en hee#t in het verleden aangetoond dat processen van eenwording niet per de#initie gedoemd zijn te mislukken 6politieke dimensie7. %aarnaast zijn er 6vanuit de sociale en culturele dimensie gezien7 problemen met allochtonen in stedelijke gebieden. +erder lijken er grenzen te zitten aan de processen van eenwording in Europa 6politieke en culturele dimensie7. b Europa hee#t een hoog economisch ontwikkelingsniveau 6economische dimensie7. %e 1eo. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 E .economische dimensie7. c %e beoordeling van de tekst leg je voor aan je docent6e7. energie en a#zetmarkt. %e meeste con#licten op regionaal schaalniveau.mur en het grensgebied 'hina("ndia. %e spanningen in 4ibet in 2@@> vormen een t0pisch voorbeeld. c Handelsklasse 6middenklassen7. Aaraceleilanden. %eze twee vragen zijn ten onrechte op deze plaats in het werkboek verschenen. c +oor een euro kun je in 'hina veel meer goederen kopen dan in -ederland. Over de positie van 'hina kun je twisten. ook de culturele dimensie. landen veel investeringen aantrokken. Enerzijds is de bevolking gemiddeld arm 6laag bnp/hoo#d7. zich industrialiserende. b .eiretsu.$2 aangegeven met Aaci#ic corridor. <e hadden hier niet gesteld moeten worden. 4aiwan kan zeker gerekend worden tot de semi( peri#erie. Overigens hangt de beantwoording van de vraag a# van de de#initie van religie. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 B .zi!(crisis is in de jaren negentig een belangrijke #actor geweest. dan zitten er in het con#ucianisme voldoende religieuze aspecten. d 8everancier van grondsto##en. vergeleken met -ederland. %e rol van de <aibatsu sluit hier op aan. in #iguur 2. Het gaat om bureaucraten en technocraten. "n -ederland 2F. b oeddhisme c "n )apan ontbreekt het con#ucianisme. . weergegeven op #iguur 2. Het gaat vooral om richtlijnen voor het dagelijks leven. %e vraag hee#t betrekking op de twee landen vermeld bij vraag #. %elen van 'hina 5antsjoerije. . Opdracht 2* a Ruim 2E keer zo veelI b =. 6-aast grenscon#licten7 de spanning tussen 'hina en 4aiwan. 8angs de . Opdracht 2. Opdracht 2( a %e stedelijke gordel. b %oor bijvoorbeeld clusters te bevorderen van kennisintensieve ondernemingen.F$@ euro/inwoner 6 -A $HHH7. %e 1eo.$2%" 2apan en 3hina1 een 4re'zen’5verschil Opdracht 2# a Oude #eodale machthebbers speelden een rol bij het ontwaken van )apan in de $He eeuw. ij een enkel con#lict.nderzijds is het tegenwoordig een belangrijke producent van industrieproducten voor de wereldmarkt 6semi( peri#eer7.??@ euro/inwoner 6$HHH7 in 'hina. %aarnaast speelt een rol dat de omringende. -ation uilding 'ulturele en politieke dimensie.pratl0(eilanden. :ordt religie opgevat als geloo# in een 1od. 4aiwan.orea. +andaar dat de niet(gecorrigeerde gegevens 6vraag a7 eigenlijk geen goede indruk van het inkomen gee#t. %enk aan de technopolen. b 1 $>H c 1 $F$E Opdracht 2) a %e .$@. <uid(. a Het con#ucianisme is vooral een praktische ‘levensleer’. gegroepeerd rondom banken. maatschappijleer. dan valt deze leer helemaal buiten religie. Opdracht 2+ a b c d e # g h i/j eide vooral vanuit de politieke dimensie. 4ip* bespreek dit eens met docenten levensbeschouwing. catechese o# #iloso#ie. 5acau. .ls het gaat om ‘zingeving’ aan het leven. Opdracht "" a 'hina economische groei 61 $=>E7. d Een veel gebruikt argument is dat buitenlandse investeringen in korte tijd het 'hinese bedrij#sleven zouden wegconcurreren. +oordat 'hina communistisch werd. koude winters en regenstormen.hen.arde klimaat7 en onvruchtbare bodems meer landinwaarts.ong. . Ondernemingen die modeartikelen produceren kunnen van hieruit gemakkelijk op deze snel veranderende markt reageren. vanwege de handelsmogelijkheden. Hete zomers en hete winden. vroeger een ritse kroonkolonie maar tegenwoordig 'hinees grondgebied.7 )apan produceren. )apan maakt deel uit van de 9ast :orld. <el#s nu. Opdracht "2 a elangrijke overeenkomst tussen de drie gebieden is de ligging aan de kust en de ori!ntatie op de kapitalistische wereldeconomie. b ijvoorbeeld de ‘haute couture’. %e oostelijke kustprovincies groeien sterker dan de provincies meer landinwaarts. is van oudsher op de wereldeconomie geori!nteerd geweest. %aarnaast de ligging aan de kustI c . Ondanks deze verschillen is het beeld in grote lijnen hetzel#de. met beperkte toelating van buitenlandse investeringen is de migratie naar steden in 'hina al erg omvangrijk. Opdracht " a . "nvesteringen leiden tot uitbreiding van de productiecapaciteit en daarmee tot economische groei. . d 1 'hina eCtreme weersomstandigheden. %aarnaast gaat de #iguur in het boek over slechts een jaar. droge klimaten 61 . c "n grote lijnen wel.hen is een gebied dat de laatste decennia de gelegenheid gekregen hee#t om als schakel te gaan dienen tussen het ‘oude 'hina’ en de rest van de wereld. was dat ook het geval met . Opdracht "# a lijven wonen in 6niet al te beste7 woonomstandigheden in eijing o# terugkeren naar zijn herkomstgebied.leine importeurs van teCtielproducten Jn ondernemingen die zich richten op massale verkoop. %e toegevoegde waarde van de producten die bestemd zijn voor massaverkoop is laag. 5assaproductie 6en kleine importeurs7 moeten het hebben van goedkope productie. "n de atlas staat de groei van het A per inwoner tussen $HH$ en $HHB. "n het boek staat een indeC voor de relatieve ontwikkeling* daarin is niet alleen rekening gehouden met het inkomen.janghai. %aardoor zou te veel migratie van platteland naar stad gaan plaatsvinden met alle problemen van dien* bijvoorbeeld huisvestingsproblematiek. %e 1eo. b %e spreiding hangt samen met gebergtes 61 $=E/$=B7. b %aar hee#t hij geen bestaansbasis 6in de landbouw7 meer. b %it zijn zones waar het 6vrije7marktmechanisme #unctioneert. %eze producten worden vooral in 'hina gemaakt.a. die op basis van de lage loonkosten vooral in landen als 'hina geproduceerd kunnen worden. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 > .Opdracht "- a %e bevolking is erg ongelijkmatig over het land verdeeld* vooral de oostelijke hel#t langs de kust is dichtbevolkt. b 'hina buitenlandse investeringen 61 $=>97. 5odegeori!nteerde ondernemingen laten teCtiel in 6o. . Een ander 6geogra#isch7 argument is dat buitenlandse investeringen te grote welvaartsverschillen zal veroorzaken binnen 'hina. waar de toekomst verre van rooskleurig is en zijn land inmiddels is verkocht. betrekken teCtiel vooral uit 'hina.ccentverschillen* Hong . c )apan. zijn niet geori!nteerd op de productie van goederen bestemd voor de eCport. c "n de tekst wordt onder meer gesproken over achterstand op medisch gebied en opleidingsmogelijkheden.teden ontwikkelen zich vaak aan de kust en langs rivieren.taatsondernemingen. die een indicatie geven van de welvaart. voor zover in 'hina tegenwoordig nog actie#. een belangrijke toegangspoort tot het land door de ligging aan de Kang 4se. maar ook met andere kenmerken. <ie a 6geen grond meer7. Het Aortugese niet 6 razili!7. -ingbo. $2%# 6razili7. een moeili!k te plaatsen land Opdracht ") a. Opdracht ". b. 'luster 5assaproductie in arbeidsintensieve ondernemingen met goedkope arbeidskrachten. en Europa Op het zuidelijk en noordelijk hal#rond liggen deze streken zowel in de tropische als in de gematigde luchtstreek 6o#* lage en hogere geogra#ische breedte7 4ropisch regenwoudklimaat b . 9rankrijk. "n die tijd zijn grote handelsposten gesticht langs de kust. b -oord(. e Kenmerk a 8igging vergeleken met +. niet in Europa en de +. d. 4ianjin. g %e ongelijkmatige spreiding van bevolking en steden. 8ian0ungang.merika c 5ulat* a#stammeling van een negro3de en een blanke ouder. die zijn uitgegroeid tot grote steden. wel in razili!. :enzhou. Opdracht "* a Europa is meer versnipperd.#rika 6negerslaven7.preiding in Europa lijkt meer op die van de +. Opdracht "+ a Aortugal. 5esties* a#stammeling van een blanke en een indiaanse ouder.merika. 5aar lie#st E$M van de eCport is gericht op -oord(.limaat. Linhuangdao en %alian. Ontbrekende reli!#vorm evolkingsdichtheid evolkingsspreiding 5eest vergelijkbare spreiding steden d e # g Hooggebergte Europa lijkt meer op die van de +. c 4ropisch regenwoudklimaat tre# je alleen aan op de lagere geogra#ische breedtes 6dicht bij de evenaar dus7. inlandse bevolking 6indianen7 b 8atijns(. %e 1eo.Opdracht "( a b c d 1uangzhou. :esterse ondernemingen kunnen de gewenste kennis en technologie inbrengen. -antong. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 H . <eer ongelijkmatig in razili! .paanse deel viel uit elkaar.merika hee#t het grootste aandeel in de bestemming van goederen. naast kapitaal. b 'uba c Het . h %e bevolkingsspreiding en de spreiding van steden komt vooral door het koloniale verleden. d +erschillen in inkomen/welvaart. . "tali!. a Een vrijhandelszone kent geen onderlinge handelsbelemmeringen tussen de deelnemende landen. het grootste verschil kent tussen de arme en de rijke bevolkingsgroepen.Opdracht #- a ijvoorbeeld het naast elkaar voorkomen van niet(geconsolideerde wijken 6krottenwijken o# #avela’s7 en elitewijken. ko##ie en tabakN mijnbouw = Rurale Een groot deel eperkte eperkte eperkte probleemgebiede eCtensieve veeteelt economische relaties economische economische n relaties relaties F Resource ECploitatie eperkte eperkte +oor een deel #rontiers bos/oerwoud en economische relaties economische vindt er eCport diverse mijnbouw( relaties plaats vanuit activiteiten deze gebieden. b Opvallend is dat razili! van de landen met midden inkomens.c W13 Kenmerken van de vier regio’s in Brazilië Regio Economische Relaties binnen de Relaties tussen de Relaties tussen activiteiten regio’s regio’s de regio’s en het buitenland $ .@@@. d +ooral de sterk verstedelijkte kerngebieden en de marktgerichte primaire productiegebieden.2F is dat niet correct.terk 5ijnbouw en "ntensieve "ntensieve "ntensieve verstedelijkte industrie economische relaties economische economische kerngebieden relaties relaties 2 5arktgerichte +erbouw van "ntensieve "ntensieve "ntensieve primaire eCportgewassen als economische relaties economische economische productiegebieden bananen. suikerriet.?. %us de rijkste groep verdient gemiddeld meer dan 2? keer het inkomen van de armste groep.ls er nog verwezen wordt naar #iguur 2. Opdracht #" a 1root landbouwbedrij# in 8atijns(.merika. b ijvoorbeeld aan het naast elkaar voorkomen van ambachtelijke delen in de stad en moderne winkel( en kantoorcompleCen. Het gaat om :$2. Opdracht # Opmerking voora#* . aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 $@ . %e 1eo. %at geldt gedeeltelijk ook voor de resource #rontiers. Opdracht #2 5isschien wordt in het boek nog verwezen naar :2F. b Alantages zijn vooral op de eCport gericht. "n verhouding tot het raziliaanse grondgebied gaat het om een percentage van E@ M. relaties relaties katoen.2E de legenda niet helemaal correct* verwisseling van de beide laatste legendaonderdelenI a. dit moet zijn* :$=. a %e verhouding tussen de hoogste en de laagste inkomensgroepen in razili! is 2?. Het gaat daarbij om natuurlijke hulpbronnen. +ergelijk eerder de vergelijking tussen -ederland en 'hina* gemiddeld in -ederland was het inkomen ruim 2E keer dat van 'hina. +erder is in #iguur 2. c %e 2? grootste lati#undia 6met een oppervlak van 2?. zijn sterk op het buitenland gericht. e ackwash(e##ecten.b.@@@ hectare samen ongeveer E maal het -ederlandse oppervlak7. van waaruit natuurlijke hulpbronnen ge!Cporteerd worden. d 6. dat sommige delen van het land tot de peri#erie van het werelds0steem gerekend kunnen worden en andere gebieden nauw verweven zijn met de kernlanden.@@@ / >?@.?@@ km2 F. Oppervlakte van de 2? grootste lati#undia 6a#gerond7 2?. c )e kunt hier denken aan het vastleggen van de rechten in een landhervormingswet. +elen bezitten geen grond en weinigen bijna alle grond.@@@ hectare.@2 Oppervlakte van razili! >. zodat boeren niet overgeleverd zijn aan de grillen van grootgrondbezitters. Oppervlakte van de 2? grootste lati#undia 6a#gerond7 2?. e Eigen mening. gebrek aan sanitaire en medische en educatieve voorzieningen. b %e grond is hier veel minder ongelijk verdeeld.@@@.@@@ 6$ km2 $@@ hectare7.@@@. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 $$ .erekening* Oppervlakte van -ederland F$.@@@ km2 >?@. Opdracht #( %e omvang van het land is zo groot.@@@. )e kunt hier verwijzen naar de grote sociale en economische tegenstellingen tussen rurale probleemgebieden en stedelijke kerngebieden. zij komen in verzet tegen de grote boerenbedrijven en ‘kraken’ een stuk grond om zel# een bestaan op te bouwen. Opdracht ## a Het ging om een linksgeori!nteerde president van wie men verwachtte dat hij voor de armen zou opkomen.ociale7 beweging van landloze boeren. %e 1eo.@@@.$?@. 2?. voedseltekort.@@@7 O $@@ E@ M. Een deel van hun inkomensbron verdwijnt. d . %at wordt als sociaal onrechtvaardig beschouwd.@@@ hectare.@@@ E. Hun ondernemingen zijn veel meer ge3ntegreerd in de kapitalistische economie. 62?. Hier is het grondgebruik als gevolg van grootgrondbezit erg eCtensie#.@@@. oeren zijn voor het #unctioneren van hun landbouwbedrij# niet a#hankelijk van de machtspositie van grootgrondbezitters.@@@ / F.@@@ 6$ km2 $@@ hectare7.?@@.rmoede. e Rurale probleemgebieden. # <e verliezen hun machtspositie.$?@.@@@. %aarnaast zorgt de beperkte industrie voor de productie van aluminium. "n de volgende tabel zijn enkele gegevens schematisch samengevat.?M werkt.EM en 2$.ameroen binnen het werelds0steem zijn te vinden in het tekstboek. %e kenmerken $ t/m E kun je vinden in het tekstboek. $ . +oornamelijk lichte industrie. 1 ?2 / 1 ?= :orld 9act ook 8anden met lage productiviteit gebruiken relatie# weinig energie. de 1rote osatlas en op de websites van :ikipedia en :orld 9act oek 6https*//www. aardoliera##inage.N laag -A / inwonerN $FH@ euro/inwoner 6$HHH7.chatting inkomen in 2@@BN 22@@ dollar per 1 ?= A Euro F=2@/inw. bananen.F 1 ?2 $H? 6Economisch sterke en zwakke landen7 1 ?= 2@>' 6"dem7 2 Ongunstige eCterne relaties van peri#ere landen ten gunste van kernlanden en de semi(peri#erie 1 ?2 / 1 ?= :ikipedia 1 ?2 2$= 6s7 6Ruilvoet7 "ndeCcij#er +erwijzing aan naar de dalende prijzen voor veel agrarische eCportproducten $@2 = %e productiviteit en het inkomen in de peri#erie zijn gemiddeld laag. / . %usN vooral land( en mijnbouwproducten.gov/librar0/publications/the(world(#actbook/geos/cm.groepsopdracht/ %e AowerAointpresentatie* ter beoordeling van de docent6e7.A8sl'iting 9lotopdracht . . F Arimaire sector 6landbouw en mijnbouw7 zijn belangrijk.HM van de beroepsbevolking werkt in de landbouw. :ikipedia :orld 9act ook "n 2@@$ zou het percentage werkzaam in de landbouw B@M zijn. katoen. de industrie $=M en de dienstverlening $BM. %e 1eo. granen. "ets meer dan F=M van het -A komt tot stand in de landbouw.html7.tatistiek 1 ?2N E$E kg steenkoolePuivalent per inwoner 1 ?= 2=?N ?H? kg steenkoolePuivalent per inwoner 1 ?2 $H?. plantaardige olie en hout. die bepalend zijn voor de tegenwoordige positie van . hetgeen blijkt uit 1 ?2 $>H. 1 ?2 / 1 ?= 1 ?2 statistiekN EH.ameroen is een peri#eer land binnen het werelds0steem 4ekstboek 1 ?2 / 1 ?= 9iguur $. :ikipedia wijst op uitputting olievoorraden. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 $2 . cacao. 3as'sopdracht 9tap (%e kenmerken van het geogra#isch beeld.cia. +an grote betekenis is aardolie 6mijnbouwproduct7 en de volgende agrarische producten* ko##ie. voedselindustrie. 62@@=7 inwoner. terwijl in de industrie en diensten achtereenvolgens >. rubber. Het zuidwesten van het land produceert ko##ie.ameroen een redelijk grote diversiteit aan del#sto##en 6minerale grondsto##en en energie7. . 1 ?2 $H?' / 1 ?= 2$='N ECport van olie. . Het eerste kaartje laat zien.ameroen ligt aan de kust.B?. %at geldt zowel voor de aard van de verhandelde producten als voor de handelspartners 6slechts enkele Europese landen zoals 9rankrijk..? (%e economisch regionale verschillen binnen .%e aard van de eCportproducten en de aard van de invoerproducten zorgt voor ruilvoetverslechtering. +oorbeelden van zwakke kantenN .B M naar "tali! en 9rankrijk $$. katoen. "tali!7 . dat veel agrarische eCportproducten voortgebracht worden in het zuidwestelijke 6kust(7gebied van . aardgas.ameroenN meer dan ?@M van de en voedsel. %e 1eo. Het rechterkaartje laat zien. palmolie.%e klimatologische omstandigheden maken de verbouw van veel tropische landbouwgewassen 6zie boven7 mogelijk. rubber. energie7 worden ook gewonnen in de centrale delen van . 1 ?2 $H?' /1 ?= 2$=%N uitvoer eenzijdig gericht op het kernland 9rankrijk .ls voormalige kolonie hee#t . tabak. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 $= . transportmiddelen. "n het noordelijke deel van het land gaat het om landbouwproducten als suikerriet.#rikaanse landen richt zich sterk op :est(Europa.aart 1 ?2 $HF / 1 ?= 2$2 6t0pen economie7 laat zien dat . cacao.>M naar . bananen en thee.Eenzijdige eCport. <ie tekstboekN #iguur $. hout en eerder genoemde landbouwproducten. E %e handel van . 1 ?2 / 1 ?= :orld 9act ook .panje.ameroen.. $?. hout. suikerriet.ameroen sterk op grondsto##en is geori!nteerd. .? %e eCport is eenzijdigN 6primaire(7 grondsto##en en energiebronnen. eCportinkomsten zijn a#komstig van de aardolie.ommige producten 6bauCiet.ameroen en het noordelijke deel.ameroen een speciale band met de Europese Gnie. "tali! en 9rankrijk zijn de belangrijkste a#nemers van eCportproductenN de eCport gaat voor $H. 9tap " %e tekst is gebaseerd op de verwerkte in#ormatie bij de eerste twee stappen. dat veel industri!le activiteiten en energieproductie in diezel#de gebieden plaatsvindt. rijst. %e invoer komt voor groot deel uit 9rankrijk 62=M7.+ergeleken met veel andere peri#ere landen hee#t . eenzijdigheid van de eCport van "mport van machines.ameroen zijn vooral a# te leiden uit de twee kaartjes van :=.panje. katoen en rijst. elektronische apparatuur. brandsto# . 9tap 2 +oorbeelden van sterke kanten* . . . 1 $?>H Op dit kaartje gaat het om de invoer van mijnbouwproducten 6bauCiet en aluinaarde7. "n netwerksamenlevingen zijn relaties tussen mensen en ondernemingen van doorslaggevende betekenis. 6$7 $HFH($HBE +oorbeelden* de collectivisering van de landbouw. + 4 $ $ 2 . 6$7 Europese boeren konden niet concurreren tegen de lage prijs van granen die grootschalig en gemechaniseerd 6$7 geproduceerd werden in bodemkundig zeer vruchtbare 6$7 gebieden.enmerkend voor de kernlanden is de a#hankelijkheid van dit soort producten uit de peri#erie. 1 $=E/$=B7 is te zien dat de oostelijke delen minder bergachtig zijn 6$7 en dat daar veel rivieren uitmonden in zee.4 . 2 F . waar ondernemingen snel kunnen reageren op veranderingen in de ‘#ast world’ 6$7 %oor de aanleg van sluizen en kanalen. %at moet zijn $E$'. 1 $>2 Het oostelijke deel van 'hina hee#t minder droge klimaten dan het westelijke deel van het land. <ie ook 1 $>E. "'4 in de vorm van internet.gglomeratienadelen. Ontwikkeling van technopolen 6clusters van kennisintensieve organisaties/ondernemingen7 %e "'4(in#rastructuur. vaardigheid ng :roe8toets Opdracht Antwoord Opmerkingen $a $b 2a 2b 2c 2d 2e =a b Fa Fb Fc Fd Fe F# ?a ?b ?c 'lusters zijn ruimtelijke concentraties van onderling verbonden ondernemingen en instellingen uit een o# meerdere bedrij#stakken. + $ $ 2 $ $ 2 = . . %at is te zien aan de aanwezigheid van bijvoorbeeld het :4O o# de beurs 6. mogelijkheden voor e(commerce e. de potenti!le steun van andere ondernemingen en organisaties. . Het gebrek aan vlakke gebieden. 6$7 6%aarvoor zou ook het neerslagkaartje 1 $>$' gebruikt kunnen worden7 Op natuurkundige overzichtskaarten 6bv. de a#scha##ing van marktmechanisme en privQ6bezit7.d. .inzicht/toepassi Kennis. 8et op* in de tekst van de proe#toets staat een verwijzing naar 1 $>$'. $ 2 2 4 $ . . .tock ECchange7. 4oledo(corridor 6Aaci#ic corridor7 %e problemen van congestie en hoge grondprijzen. 6$7 +an belang daarbij is* ( de aanwezigheid van "'4(#aciliteiten 6in#rastructuur7 6$7 ( de aanwezigheid van ondernemingen en onderzoeksinstituten 6$7 ( de steden zijn de gebieden. . . . de vorming van staatsbedrijven. . aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 $F core . $ 2 %e 1eo. )uist in stedelijke gebieden is het opzetten en gebruik maken van netwerken veel gemakkelijker dan daarbuiten. +ooral granen 6$7. panje en Aortugal. Hong . . Hainan. . . )uist om de eerder genoemde problemen te voorkomen. $ $ $ 5aCimaal 2 punten.hantou en . . #amiliebanden e. 5acau. . +oorbeelden van goede antwoorden* ( %e kansen voor 'hina liggen juist op het goedkoop voor de wereldmarkt produceren met laag betaalde arbeidskrachten. 'on#ucianisme Het is vooral een ‘praktische levensleer’ . 4wee van* . ( +oorkomen dat het kapitaal. F .?d ?e ?# Ea Eb Ec B >a >b >c >d Ha Hb Hc $@a $@b $$ Een voorbeeld is het voorkomen van huisvestingsproblemen en voorkomen van grote werkloosheid in de steden. nodig voor investeringen het land uitvlucht. %e -ation uilding was niet nodig omdat er al een zekere mate van culturele homogeniteit bestond. $ 2 2 " 2 .an de oostkust en bij eijing. Het binnenland daarentegen maakt nauwelijks kennis met de economische groei. .d. Hong . %e beschikbaarheid van veel goedkope arbeidskrachten. $ $ 2 2 . waarvan 'hina gebruik zou kunnen maken.henzhen.iamen. maar ook om te voorkomen dat op het platteland te veel actieve krachten verloren gaan. +oorbeeld van een goed antwoord is* %it werelddeel is sterk vanuit eenzel#de deel van Europa be3nvloed* .paans deel %e dictatuur van veel staten. 'hina is een van de oudste samenlevingen / ‘staten’ ter wereld. . . . <huhai." $ $ $ $ $ "" %e 1eo. Op de praktijk gericht handelen past beter. %e economische groei doet zich sterk voor in de bij a bedoelde gebieden. . !otaalscore . ( sterk verstedelijkte kerngebieden ( marktgerichte primaire productiegebieden ( rurale probleemgebieden ( resource #rontiers Rurale probleemgebieden.ong. ackwash(e##ecten . .anpassing aan tradities. aardrijkskunde voor de tweede #ase ( vwo ( 1lobalisering ( antwoorden hoo#dst uk 2 $? . .ong had op die wereldmarkt een netwerk van relaties. %e sterk verspreid wonende autochtonen met hun verschillende culturen kregen in de koloniale periode nauwelijks een kans zich te handhaven. %e tegenstellingen worden op die manier versterkt. passen minder goed. .
Report "De geo VWO Globalisering Antwoorden Hoofdstuk 2"