InhoudsopgaveInhoudsopgave............................................................................................................................1 Inleiding......................................................................................................................................2 Lipstick.......................................................................................................................................3 Inleiding..................................................................................................................................3 Bereiding.................................................................................................................................7 Experiment..............................................................................................................................7 Lipsticks..................................................................................................................................9 Opstelling..............................................................................................................................10 Materialen.............................................................................................................................11 Werkbeschrijving..................................................................................................................11 Resultaten..............................................................................................................................12 Conclusie...............................................................................................................................16 Parfum.......................................................................................................................................19 Inleiding................................................................................................................................19 Bestanddelen.........................................................................................................................20 Gaschromatografie................................................................................................................21 Parfums.................................................................................................................................26 Materialen.............................................................................................................................27 Werkbeschrijving..................................................................................................................27 Resultaten..............................................................................................................................28 Conclusie...............................................................................................................................30 Nawoord....................................................................................................................................31 Bronnen.....................................................................................................................................32 Logboek....................................................................................................................................34 1 Inleiding Mijn profielwerkstuk gaat over cosmetica. In eerste instantie wilde ik het over make-up doen, maar het onderwerp wat breder te maken is het veranderd in cosmetica. De meeste mensen denken bij cosmetica meteen aan make-up, maar het beslaat een veel groter vlak. Vrijwel alles wat met lichaamsverzorging te maken heeft wordt cosmetica genoemd: tandpasta, shampoo, zonnebrandcrème, bodylotion, zeep, deodorant, parfum, make-up, etc.. Uit deze gigantische berg met mogelijkheden heb ik uiteindelijk me gestort op lipstick en parfum. Ik heb beide onderwerpen uitgebreid onderzocht en een experiment mee uitgevoerd. Het experiment met lipstick heb ik gewoon op school uitgevoerd, maar voor het parfum experiment moest ik het verder weg zoeken. Ik ben daarvoor een dag naar het VU in Amsterdam geweest. Ik vond het erg leuk om eens met ingewikkeldere apparaten te werken dan die ik op school gebruik, ondanks het feit dat je zo’n 25 minuten moest wachten voordat de resultaten eruit kwamen rollen. Cosmetica is, zoals ik al eerder vertelde, een heel breed onderwerp en daarnaast van alle tijden. In het oude Egypte gebruikten ze al oogschaduw gemaakt van minerale kleurstoffen en trokken met koolstof lijnen om hun ogen. Ook waren er allerlei recepten voor zalven en crèmes. Bij de oude Grieken gebruikten ze loodpoeder of kalk om een wit gezicht te krijgen en gebruikten rode kleurstoffen uit de natuur als blush of lipstick. Ook gebruikten ze oliën om hun huid te verzorgen. De Romeinen gebruikten een mengsel van bloed en vet als nagellak en namen baden in mengsels ven uitwerpselen en modder, die goed voor de huid zouden zijn.Ook bleekten de mannen hun haren, totdat men erachter kwam dat je haar op een gegeven moment gaat uitvallen. Iedereen kent de Geisha’s uit China. Zij maakten hun gezicht onnatuurlijk wit, tekenden wenkbrauwen (want hun natuurlijke waren afgeschoren) en gebruikten rode lipstick. In de middeleeuwen werd make-up vrijwel niet gebruikt. Er waren natuurlijk wel allerlei huismiddeltjes en recepten waarvan men dacht dat je er mooier van werd, maar men was ervan overtuigd dat je van jezelf wassen ziek kon worden. In de eeuwen daarna worden er verschillende soorten cosmetica gebruikt. Zo werd er loodpoeder gebruikt om bleker te lijken, rode lipstick en rouge gebruikt om er gezond uit te zien. Parfums werden vooral door de rijkere mensen uitbundig gebruikt. Begin vorige eeuw was er voor het eerst massaproductie mogelijk, wat het begin betekende van de hedendaagse cosmetica-industrie, hoewel de moderne cosmetica zoals wij die kennen pas echt zijn intrede maakte in de jaren 50. De cosmetica-industrie groeit zeer snel, er komen jaarlijks duizenden ‘nieuwe’ producten uit, er worden biljoenen aan uitgegeven en er zijn continu nieuwe ontwikkelingen. Ik hoop dat u zo een idee heeft gekregen van wat cosmetica inhoudt en dat u mijn profielwerkstuk met plezier zult lezen. 2 Lipstick Inleiding Ik heb een decoratief cosmeticaproduct uitgekozen voor een deel van mijn onderzoek naar cosmetica: de lipstick. Er zijn verschillende soorten lipstick, die kunnen verschillen op meerdere vlakken; kleur, verzorgend of niet, longlasting, metallic, glanzend of mat, etc…Voor mijn onderzoek wil ik van longlasting lipstick uitgaan. De ingrediënten van lipstick is uiteraard per (soort) lipstick verschillend, maar ik heb een algemenere ingrediëntenlijst op cosmetica.nl gevonden: Max. 12% Isostearinezuur-kaliumisostearaat; max. 12% kleurstoffen; max. 8% parelmoerpigmenten / titaandioxide; max. 6% myristyl-lactaat en lanoline; max. 3% bijenwas, carnaubawas; max. 2% candelillawas, ozokerit en paraffineolie; max. 1% tocoferol en parfum. rest: ricinusolie, conserveermiddelen. Isostearinezuur is de triviale naam voor isooctadecaan. Het is een vetzuur en komt voornamelijk voor in dierlijke vetten voor. Het wordt voor voornamelijk gebruikt in cosmetica en geneesmiddelen. Kaliumisostearaat is het zuurrestion van isostearinezuur met een toegevoegd kaliumion. Kleurstoffen zijn onder te verdelen in twee types: de onoplosbare pigmenten en de oplosbare kleurstoffen. Het ligt aan de toepassing van het product welk type wordt gekozen. Er zijn vele soorten kleurstoffen, waardoor vrijwel het gehele kleurspectrum beschikbaar is. Kleurstoffen moeten voldoen aan bepaalde eisen. Een lijst met de toegestane kleurstoffen kun je downloaden op de website van de Europese Unie: http://ec.europa.eu/enterprise/cosmetics/html/cosm_inci_index.htm Op het moment zijn onderzoekers bezig met een onderzoek over pigmentloze kleuren, bijvoorbeeld de kleuren van een regenboog of de veren van een pauw. Deze dingen lijken gekleurd, maar in werkelijkheid zijn ze dat niet. Dit wordt veroorzaakt door de manier waarop het licht reageert op de stof in kwestie, op microscopisch of submicroscopisch niveau. Het werkt puur optisch en creëert heldere kleuren en prachtige kleureffecten. Als het mogelijk is om eenzelfde techniek toe te passen op make-up zou dat leiden tot een nieuwe generatie cosmetica. Het zou een compleet nieuw kleurenpalet opleveren en daarnaast zouden er bijvoorbeeld veel betere metallic effecten gecreëerd kunnen worden. Daarnaast is het mogelijk om de kleur veel langer te behouden, ze verkleuren niet zoals de hedendaagse cosmetica, maar houden dezelfde pure, heldere kleuren die het had toen je het in de winkel kocht. Parelmoerpigmenten bestaan uit fijngemalen parelmoer. Parelmoer bestaat uit dunne laagjes aragoniet, ofwel calciumcarbonaat (CaCO3), afgewisseld met het eiwit conchyoline (verwant 3 Myristylllactaat is veilig bevonden voor gebruik in cosmetica producten bij een concentratie van 10% of minder als de uiteindelijke pH van het product 3. Het wordt verkregen door de wol te kneden in water of door het wassen in een zeepoplossing. Het is niet giftig. In het begin zal de huid er droog en ruw uitzien. hoe lager de pH. maar ook in bijvoorbeeld verf. waardoor nieuwe. Titaandioxide bestaat uit de moleculen titaan en zuurstof (TiO2). Hierdoor smelten die niet snel. gezonde cellen aan de buitenkant komen. Het wordt gemaakt op basis van titaanerts via het sulfaat.aan chitine). maar na een paar weken zal de huid er zacht en glad uitzien en aanvoelen. Daarna wordt het gezuiverd en geoxideerd. wat omgezet wordt. Bij het chlorideproces wordt de rest omgezet met chloorgas tot titaantetrachloride. De stof wordt geabsorbeerd door de huid. het breekt het licht waardoor je een regenboogeffect krijgt. hoe beter de absorptie. De grondstof ervoor is honing.5 of hoger is.of het chlorideproces. Het wordt geproduceerd door bijen van ongeveer 14 dagen oud. Het lijkt erg op menselijke talg en is dus een vetachtige stof. een product dat ontstaat bij het kraken van aardoliën. waardoor de titaandioxide ontstaat. De belangrijkste daarvan is myricylpalmitaat Bijenwas is een natuurlijke stof. Het is het meest gebruikte witte pigment. kunststof of papier. wat voor de juiste pigmenteigenschappen zorgt. Het stimuleert de celregeneratie door de bovenste laag huidcellen te verwijderen. dit gebeurt bij een temperatuur tussen de 900 en 1000 °C. Titaandioxide wordt niet alleen in cosmetische producten gebruikt. De bijen zweten het uit klieren in het achterlijf. wat het zo interessant maakt als pigment. Het wordt vaak gebruikt als emulgator en bindmiddel van oliën en vetten. wat uiteindelijk resulteert in was. Er komt nog een laagje aluminiumoxide en siliciumoxide overheen. Parelmoer bedekt de binnenkant van veel schelpen. gedeodoriseerd en gedroogd. bij 40 °C wordt het zacht. 4 . Hierbij is petroleumcokes aanwezig. Het is afkomstig van de schapenwol. Het wolvet is dan geraffineerd. Titaandioxide weerkaatst 96% van het licht en heeft een grote dekkracht. Het wordt beschouwd als bijproduct van de honingbij. omdat er een temperatuur hoger dan 60 °C nodig is om bijenwas te laten smelten. Melkzuur Bijenwas bestaat voor ongeveer 70% uit esters. waarna het wordt gecentrifugeerd. Bovendien wordt de elasticiteit van de huid versterkt. Het sulfaatproces wordt niet meer gebruikt vanwege milieuredenen. Lactaat is melkzuur. dat wordt gebruikt. Daarna wordt het vermaalt en is het klaar voor gebruik. Lactaatesters komen in de natuur voor en worden gebruikt in cosmetica producten. gebleekt. Myristyllactaat is een lactaatester. Lanoline wordt ook wel wolvet genoemd en is een mengsel van de esters van lanosterol en agnosterol. die groeit in de savannes in het noordoosten van Brazilië. dit zijn verzadigde vetzuren. De bladeren worden van de bomen gehaald tussen september en maart en in de zon gedroogd. waarvan ongeveer 85 tot 87% koolstof en 13 tot 14% waterstof is. die groeit aan de wonderboom. Er zijn verschillende vormen die aangeduid worden met Griekse letters. Het wordt gevonden in bijvoorbeeld GrootBrittannië. De gesmolten was kan dan hard worden. Uiteindelijk houd je een harde. De poederige was wordt verwijderd. waar het de ‘boom van het leven’ wordt genoemd. de algemene molecuulformule is CH3(CH2)23CH3 Het smeltpunt hangt af van de lengte. wat afhangt van de leeftijd van de bladeren en de kwaliteit van het proces.Carnaubawas bestaat voornamelijk uit cerotinezuurmyricylester. Het is afkomstig van een waaierpalm. die een laag was over hun niet-vertakte takken en hun bladeren hebben gevormd om zich te beschermen tegen de hitte. Canada. verder behandeld worden met zwavelzuur en daarna gefilterd worden. vrije vetalcoholen en harsen. cerotinezuur. carnaubazuur. Het hoogste smeltpunt ligt rond de 84 °C. Het is afkomstig van de wonderboon. Het smeltpunt ligt bij 70 °C. vrije vetzuren. Candelillawas bestaat uit koolwaterstoffen. waardoor het voorkomen in vloeibare en vaste vorm te verklaren is. waarvan het smelt punt rond de 62 °C ligt. Candelillawas wordt gewonnen door de gedroogde takken te koken in zwavelzuur (H2So4)om de was van de plant los te krijgen. Paraffineolie heeft de molecuulformule CH3(CH2)nCH3. Ricinusolie wordt ook wel wonderolie genoemd. Ozokerit komt voor in dunne strengen en aderen tussen rotsspleten in berggebieden. maar slechts in Brazilië produceren ze was. Kroatië en Egypte. 5 . waarvan 5% linolzuur en 85% ricinolzuur. minerale was. De boom groeit ook in andere delen van de wereld. geel of bruin-groene was over. esters. daarna gesmolten. Tocoferol is een vorm vitamine E. Tijdens de jaarlijkse droogte beschermt de boom zichzelf tegen vochtverlies door een laag van carnaubawas op de bladeren te vormen. omdat het zoveel nuttige producten oplevert. Het bestaat uit onverzadigde vetzuren. gevormd en gekoeld. Ozokerit is een lichtgele tot donkerbruine. Ozokerit bestaat voornamelijk uit paraffinische koolwaterstoffen. Het wordt verkregen uit verschillende Mexicaanse struiken. 6 . zijn vaak irriterend of zorgen voor allergische reacties. Vaak zijn deze dan verwerkt in producten die op beschadigde huid gebruikt worden. ondanks dat ze vaak als irriterend worden vermeld. De meeste conserveermiddelen die in de folder behandeld worden. Hierdoor zijn ze niet altijd bruikbaar voor cosmetische producten.en benzylparabenen. Op onbeschadigde huid geeft dit vrijwel nooit allergische reacties. butyl. Ik zal de belangrijkste hieronder behandelen en de folder bijsluiten. deze hebben een lage toxiciteit. De bekendste zijn benzoëzuur en sorbinezuur. De Voedsel en Waren Autoriteit is een overheidsorganisatie die de veiligheid van voedsel en producten onderzoekt en heeft een informatieblad uitgegeven: Conserveermiddelen in cosmetica. ethyl. waardoor ze niet erg geschikt voor cosmetische producten. Organische zuren werken antimicrobieel. en zeker niet voor producten die langere tijd op de huid zitten. propyl. Parabenen zijn esters van p-hydroxybenzoëzuur. Parabenen zijn de meest gebruikte conserveermiddelen. Ik behandel hieronder organische zuren en parabenen.Conserveermiddelen zorgen ervoor dat de lipstick lang goed blijft. Andere zuren die gebruikt worden zijn: dehydroazijnzuur. salicylzuur en p-hydroxybenzoëzuur. die uitlegt over de wetgeving van verschillende conserveermiddelen. Helaas hebben ze geen optimale werking en zijn ze alleen bruikbaar in een zuur milieu met als hoogste waarde 4 pH. De meest gebruikte parabenen zijn methyl-. Het bevat 2-broom-2nitropaan-1. 3. 5. Als alles goed gemengd is. Ik verwacht dat deze wel zal reageren omdat er alcoholen in lipsticks zitten. die als kenmerk hebben dat ze met zuren reageren.Bereiding 1. Daarnaast wil ik ook onderzoeken of zure oplossingen de lipstick meer aantasten dan basische. in de hoop erachter te komen wat die ene lipstick beter maakt dan de andere. waardoor H30+ en Cl. Experiment Aangezien ik voor longlasting lipsticks heb gekozen. Een mengsel bevat de oplosmiddelen. waarvan 4 gr per 100 ml werkzaam chloor.5M voor dit experiment gebruikt. Het is een alcohol. Ook ga ik onderzoeken welke lipstick het beste bestand is tegen warmte en welke dus het hoogste of laagste smeltpunt heeft. Als laatste wordt de parfum toegevoegd. Natriumhypochloriet bestaat uit een natriumion en een hypochlorietion. wil dat zeggen dat die oplossing gereageerd heeft met de lipstick waardoor de lipstick eraf gaat. omdat die het minst gereageerd heeft met de stoffen.3-diol.ontstaan. Hypochloriet (OCl-) is een zwak zuur. waardoor hij splitst in Na+ en OH-. H30+ is de werkende stof in zoutzuur. die met zuren reageren. 7 . Bleek Ik heb Bleek van de Euroshopper gebruikt voor dit experiment. Ik verwacht dat deze niet met de lipsticks reageert. De lipstick die uiteindelijk het minste verschil heeft zal de beste longlasting lipstick zijn. Ik meet de lichtintensiteit voordat en nadat ik een preparaatglas met lipstick in een oplossing heb laten weken. Deze bevat: natriumhypochloriet.is de werkende stof in natronloog. OH. De oplosmiddelen en oliën worden gemengd met de kleurstoffen en pigmenten. Natronloogoplossing ontstaat door NaOH op te lossen in water. Ik verwacht dat zure oplossingen de lipstick het meeste aantasten. wil ik graag onderzoeken welke lipstick het beste werkt en deze vergelijken met andere lipsticks. omdat het merendeel van de ingrediënten uit alcoholen of esters bestaat. wordt het bij de hete was en vetten gevoegd tot het mengsel een egale kleur en consistentie heeft. Zoutzuuroplossing ontstaat door HCl op te lossen in water (H2O). of wordt opgeslagen voor latere vorming. omdat die voornamelijk uit esters en alcoholen bestaat. Natronloog Ik heb een natronloogoplossing van 0. 2. Multireiniger Ik heb Multireiniger van de Euroshopper gebruikt voor dit experiment. Ingrediënten worden apart gesmolten en gemixt. De vloeibare lipstick wordt gefilterd en in een vorm gegoten. Ik wil dit onderzoeken door een lichtsensor te gebruiken. Alcoholen reageren met zure stoffen. Als de lichtintensiteit minder is nadat het in een oplossing heeft gezeten. Ik ga voor dit experiment zeven oplossingen gebruiken: Zoutzuur Ik heb een zoutzuuroplossing van 0.4M voor dit experiment gebruikt. 4. de tweede de oliën en de derde vetten en wassen. aspartaam.1% zwarte thee-extract. cafeïne). E338 is Fosforzuur en E211 is natriumbenzoaat. wat hoogstwaarschijnlijk ook effect heeft op de lipstick.a. 8 . 0. deze bestaat uit natrium en benzoëzuur. suiker. voedingszuur (citroenzuur). E150d is sulfiet ammoniakkaramel. E300 is ascorbinezuur. glucosefructosestroop.Cola Ik heb de Cola light van de Albert Hein gebruikt. IJsthee Ik heb IJsthee (citroen. acesulfaam-K). Cola bestaat voornamelijk uit zuren. sulfiet is een zwakke base en ammoniak is een zwak zuur.1% citroensap uit geconcentreerd citroensap. voedingszuur(E338). IJsthee bestaat voornamelijk uit zuren dus ik verwacht dat het reageert met de lipsticks. De ingrediënten zijn: water. zoutstoffen (cyclaamzuur. waardoor ik verwacht dat het reageert met de lipstick. kleurstof (E150d). wat bestaat uit natriumionen en citroenzuur. plantenextracten. zonder koolzuur) van de Albert Hein gebruikt voor dit experiment. antioxidant (E300) E331 is natriumcitraat. De ingrediënten zijn: koolzuurhoudend mineraalwater. 0. zuurteregelaar (E331). aroma. Bovendien bruist het ook. conserveermiddel (E211) en aroma’s (o. De lijst en de uitwerking daarvan heb ik als bijlage achterin staan. Lasting Finish Lipstick van Rimmel London Rimmel London is een zelfstandig merk. Vlammend of dieprood. Helaas heb ik daarom geen verdere informatie of ingrediëntenlijst van deze lipstick. Sommigen met glans. De So Rouge-collectie wordt op de website toch wat uitgebreider beschreven dan de vorige: ‘Bourjois gaat voor rood! De collectie lippenstiften So Rouge interpreteert de kleur rood in 4 tinten. was het algemene oordeel al duidelijk: die ‘8 uur lang comfort’ is niets meer dan een slogan. die naast Wild and More ook merken zoals Vogue and Björn Borg-cosmetica distribueert.’ Op de website kon ik gemakkelijk de ingrediëntenlijst vinden. Over de Smoothy Lip Stick zijn ze duidelijk: ‘De Wild & More lip stick verzorgt de lippen en geeft ze een prachtige kleur. Er is vrij weinig over te vinden en een website is afwezig. Zachte. Behalve door een fraai kleurenspectrum valt So Rouge op door een smeltende formule. 50% meer kleur. Deze en de uitwerking zijn als bijlage achterin te vinden. Basic Lipstick van Interco Cosmetics Interco Cosmetics is een zelfstandig merk. verrijkt met mango. So Rouge van Bourjois Paris Ook Bourjois Paris is een zelfstandig merk. 9 . Nog minder is er te vinden over de lipstick zelf. helemaal geïnspireerd op de oosterse charme. Smoothy Lip Stick van Wild and More Wild and More is onderdeel van Remark Groep. die ik hieronder ga introduceren. YoYo van Interbeauty Amsterdam Interbeauty Amsterdam is een bedrijf die cosmetica distribueert. helder of mysterieus. anderen zijn gematteerd. De lippen worden zijdezacht verfraait en de glimlach komt tevoorschijn …. deze staan vrijwel nooit op de verpakking. Het assortiment telt 40 verschillende kleuren. om de reacties van het publiek te peilen. Deze lijst en de uitwerking heb ik als bijlage achterin staan.en karitéboter. maar krachtig gepromoot als: ‘Tot 8 uur lang comfort. Op de site van Rimmel London kon ik een ingrediëntenlijst vinden. die zorgt voor een 8 uur lange hydratering.Lipsticks Ik heb voor dit experiment vijf lipsticks gebruikt. Op de website is nergens informatie over deze lipstick te vinden en ook op mijn e-mail met de vraag om informatie wordt niet gereageerd.’ Na vijf minuten rondgekeken te hebben op Internet. waarmee ik de afwezigheid van een ingrediëntenlijst verklaar. heel geraffineerd ! Deze nieuwe lipstick is mooi beschermd door een omdoosje dat goed de kleur en inspiratie toont: het Chinese figuurtje verpersoonlijkt de oosterse sensualiteit. maar er werd wel verwezen naar de verkooppunten. De Lasting Finish Lipstick wordt kort. comfortabele formule. De kleur en de ‘zachte en comfortabele formule’ zijn daarentegen niet te betwisten. dat vrijwel alleen in Duitsland distribueert. So Rouge is het dodelijke wapen van de vrouwelijke schoonheid en presenteert vier intense en kleurrijke lippenstiften.’ Helaas staat er op de website van Bourjois Paris geen ingrediëntenlijst. 10 . Het preparaatglas wordt in de houder tussen het lampje en de lichtsensor geplaatst. De lichtsensor zit verbonden met de datalogger. Aan de ene kant van het doosje zit een lichtsensor en aan de andere kant zit een groen lampje.Opstelling In de opstelling staat een lichtdicht doosje. waarin een houder voor de preparaat glaasjes zit. Natronloogoplossing (0. 8.4 M) . 11 . 3. Doe het zelfde met de andere oplossingen en stoffen. 10.Grafische rekenmachine .Lamp . Plaats nu het preparaatglas in de doos en meet de lichtintensiteit af van de datalogger. Plaats nu het preparaatglas in de doos en meet nogmaals de lichtintensiteit. Smeer een laagje lipstick op een preparaatglas. 6.Lichtsensor .5 M) .Datalogger . Haal het preparaat uit de zoutzuuroplossing en laat het even uitlekken.Waterkoker .Cola . dit is de beginwaarde. Noteer dit ook. Haal het preparaat uit de doos en doe deze in het bekerglas.Bekerglazen . Plaats een preparaatglas tussen het lampje en de sensor. 9. 4. Meet de lichtintensiteit af van de datalogger.Preparaatglaasjes .Materialen . 7.Water .Thermometer .Zoutzuuroplossing (0. Doe de doos goed dicht. Noteer dit.Lichtdichte doos . Noteer dit ook. 2.IJsthee Werkbeschrijving 1. Bouw de opstelling. Ik heb dit bij elke lipstick 3 keer gedaan om de kans op fouten zo klein mogelijk te houden. Laat dit 15 minuten staan.Multireiniger .Lipstick . neem elke keer een nieuw preparaatglas of maak de andere goed schoon.Bleek . Vul daarna het bekerglas met de zoutzuuroplossing zover dat het preparaat compleet ondergedompeld kan worden. 5.Stopwatch . 0000 0.0019 0.0089 0.0099 -0.0004 0.0167 0.0138 -0.015 7 0.0089 Na 0.0099 -0.0070 0.0080 0.0010 0.4M) Natronloogoplossing (0.4M) Natronloogoplossing (0.0109 0.4M) Natronloogoplossing (0.0010 0.007 0 0.0010 0.0005 0.0248 0.0013 0.0119 -0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Voor 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee 2 Zoutzuuroplossing (0.0010 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Tabel 2 Voor 0.0009 Lasting Finish Lipstick Rimmel London 1 Zoutzuuroplossing (0.0099 0.0167 0.0009 0.0029 0.0089 0.0177 0.0080 0.013 8 0.0192 0.0167 0.009 9 0.0005 2 Zoutzuuroplossing (0.0089 0.0006 0.0089 0.4M) Natronloogoplossing (0.010 9 0.0187 0.008 0 0.0080 0.0094 0.0109 0.0089 0.0177 0.010 5 0.0000 0.0128 0.014 8 0.0015 0.0000 0.0080 0.0000 0.0000 12 .0010 0.0000 0.0235 0.0245 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C 0.0080 0.0105 -0.0094 15 min Verschil 0.0000 0.0187 0.0177 0.0010 0.0119 -0.Resultaten Tabel 1 Lasting Finish Lipstick Rimmel London 1 Zoutzuuroplossing (0.010 9 0.009 9 0.0089 0.012 8 Na 5 min Verschil 0.0039 0.0019 0.010 9 0.0099 0.0099 0.0000 0.0080 0.0089 0.0009 0.0206 0. 0000 0.0000 0.0172 0.0235 Bleek 0.0177 Na 0.0119 0.0099 0.0119 0.0177 0.Water 45°C 0.0089 0.0216 0.0010 0.0010 0.0000 0.0172 0.0177 0.0221 0.0196 IJsthee 0.0204 0.0206 0.0235 0.0090 0.0216 0.0167 0.0000 2 Zoutzuuroplossing (0.0187 0.0109 0.5M) Multireiniger Bleek Cola Ice tea Water 15°C Water 45°C 0.0216 0.0167 0.0187 0.0000 0.0235 0.0216 0.0000 0.0235 Cola 0.0010 3 Zoutzuuroplossing (0.0177 0.4M) 0.0089 0.4M) Natronloogoplossing (0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.0089 0.0007 0.0143 Multireiniger 0.0015 0.5M) 0.0000 0.0223 0.0000 0.0009 0.0177 0.0080 0.0236 0.0008 Tabel 4 Basic Lipstick Interco Cosmetics Voor Zoutzuuroplossing (0.0005 0.0138 15 min Verschil 0.0000 0.0238 0.0017 0.0000 3 Zoutzuuroplossing (0.0017 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.0342 0.0000 0.4M) Natronloogoplossing (0.0147 0.0000 0.0138 0.0148 0.0188 0.0022 Tabel 3 So Rouge Bourjois Paris 1 Zoutzuuroplossing (0.0167 0.0167 0.0080 0.0005 0.0021 0.0099 0.0089 0.0177 0.0080 0.0167 0.0167 0.0167 0.0005 0.0182 0.0009 0.0167 Natronloogoplossing (0.0005 0.0148 0.0172 0.0109 0.0138 0.4M) Natronloogoplossing (0.0005 0.0182 0.0221 0.0148 0.0184 0.0179 0.0089 0.0177 15 min Verschil 0.0010 0.0109 0.4M) Natronloogoplossing (0.0138 0.0196 0.0009 0.0160 0.0177 0.0182 0.0000 0.0000 0.0167 0.0114 0.0000 0.0020 0.0236 0.0000 0.0216 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Voor 0.0000 1 13 .0080 0.0138 Na 0.0167 0.0187 0.0000 0. 0010 0.0000 0.0020 0.0119 0.0225 Bleek 0.0058 0.0013 0.0119 0.0235 0.0043 0.0008 0.0176 Water 45°C 0.0005 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.4M) 0.0119 0.4M) Natronloogoplossing (0.0184 0.0189 0.0080 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.0000 0.0000 0.0080 0.0177 0.0913 0.0080 0.0234 0.5M) 0.0236 0.0090 0.0009 0.0148 Water 15°C 0.0154 0.0080 0.0167 0.0216 Cola 0.0177 0.0187 0.0148 Na 0.0176 0.0000 0.0209 0.0209 0.0144 1 14 .0099 0.0234 0.0266 0.0176 0.0187 0.0167 0.0225 0.0122 0.0010 0.0000 0.0234 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.0080 0.0292 0.0080 0.0000 0.0010 0.0119 0.4M) Natronloogoplossing (0.0235 0.0236 0.0215 0.0519 3 Zoutzuuroplossing (0.0000 0.0196 Natronloogoplossing (0.0177 0.0000 0.0177 0.0196 0.0000 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.0235 IJsthee 0.0000 0.0010 0.0089 0.0210 0.0000 0.0177 0.0677 Tabel 5 Wild and More Smoothy Lip Stick Voor Zoutzuuroplossing (0.0886 0.0210 0.0089 0.0177 0.0203 3 Zoutzuuroplossing (0.0235 Multireiniger 0.0000 0.0013 0.0089 0.0000 0.0000 0.0155 2 Zoutzuuroplossing (0.0245 0.0167 0.0015 0.4M) Natronloogoplossing (0.0080 0.0248 0.0000 0.0148 0.0000 0.0738 2 Zoutzuuroplossing (0.0177 0.4M) Natronloogoplossing (0.0154 0.0000 0.0234 0.0223 0.0177 0.0192 0.0119 0.0303 15 min Verschil 0.Water 15°C Water 45°C 0.0177 0.0696 0.0236 0.0000 0.0000 0.0167 0.0019 0.0293 0.0000 0.0167 0.0080 0.0189 0.0000 0.0080 0.0148 0.0177 0.0167 0.0080 0.0080 0.0232 0. Tabel 6 YoYo Interbeauty Amsterdam BV 15 min 15 . 0177 Na 0.0128 0.0143 0.0201 0.0080 0.0080 0.0192 0.0089 0.0009 0.0197 0.0000 0.0141 0.0119 0.0000 0.0126 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.0176 0.0000 0.0009 0.0126 0.1 Zoutzuuroplossing (0.0080 0.0164 0.4M) Natronloogoplossing (0.0089 0.0004 0.0000 0.0000 0.0010 2 Zoutzuuroplossing (0.0013 3 Zoutzuuroplossing (0.0189 0.0000 0.0007 0.0000 0.0146 0.0134 0.0003 0.0119 0.0070 0.0070 0.0197 0.0167 0.0000 0.0080 0.0197 0.0080 0.0162 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C 0.0128 0.0089 0.0080 0.0167 0.0149 0.0000 0.0176 0.0167 0.0146 0.0003 0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Voor 0.0162 0.0000 0.0000 0.0000 0.0080 0.0080 0.0089 0.0009 0.4M) Natronloogoplossing (0.0164 0.0000 0.4M) Natronloogoplossing (0.0157 0.0008 16 .0000 0.0080 0.0156 0.0089 0.0187 Verschil 0.0164 0. Dat komt omdat er waarschijnlijk stoffen met lage smeltpunten erin zitten. Hieronder staan de gegevens van tabel 2 (Lasting Finish Lipstick van Rimmel London) verder verwerkt in tabel 7. IJsthee geeft ook een klein resultaat. Ook bij de ijsthee wijt ik dat aan de zuren die het bevat. De bleek bevat een zwak zuur (hypochloriet). zullen ongetwijfeld een grote invloed hebben op de lipstick. en met succes.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Totaal gemiddeld Verschil gemiddeld (x104) 2 4 6 21 20 5 0 27 11 17 . Bij deze proef heb ik de lipstick 5 minuten in de oplossingen laten weken. het reageert een klein beetje met de lipstick. Het is vreemd dat zoutzuur vrijwel niet reageert met de lipstick. maar vaak zijn die stoffen heel kostbaar waardoor ze niet altijd worden gebruikt of in heel kleine hoeveelheden. Daarom zal ik de eerste tabel niet behandelen. De bellen die ontstaan door het vrijgekomen CO2-gas. Dit zuur zal waarschijnlijk ook invloed hebben op de lipstick. wat in dit experiment onmogelijk zou moeten zijn. ondanks dat het een sterk zuur is. waaruit ik kan afleiden dat deze lipstick niet goed tegen warmte kan en een laag smeltpunt heeft. H3O+ vrij. Ook komt bij ontstaan van het CO2-gas.Daarnaast hebben de bleek en de cola nog de meeste invloed op de lipstick. Vaak worden die wel opgehoogd met stoffen met hoge smeltpunten.4M) Natronloogoplossing (0. Tabel 7 Zoutzuuroplossing (0. In de hoop dat het een verschil zou maken heb ik de weektijd verlengd naar 15 minuten. Hieruit leid ik af dat de alcoholen in deze lipstick goed reageren met het zuur in de bleek. Wat ik ook niet verwacht had is dat de natronloogoplossing een hogere uitkomst heeft dan de zoutzuuroplossing.Conclusie Bij tabel 1 staan er negatieve verschilwaardes. Daaruit blijkt dat warm water het meeste effect heeft op de lipstick. De grote invloed van cola kan ik verklaren met het koolzuur die het bevat. Deze lipstick bevat waarschijnlijk veel stoffen met een hoog smeltpunt. waardoor fabrikanten sneller geneigd zijn minder vetten met hoge smeltpunten te gebruiken en meer met lage. omdat het een sterk zuur is. Hiermee leid ik af dat deze lipstick een heel laag smeltpunt heeft en dat er waarschijnlijk dus niet erg hoogwaardige stoffen zijn gebruikt bij deze lipstick. Ik had verwacht dat zoutzuur zou reageren. Deze lipstick zal snel smelten bij hoge temperaturen en daardoor ook snel afgeven. zijn de resultaten van tabel 4 (Basic Lipstick van Interco Cosmetics) verwerkt.4M) Natronloogoplossing (0. Tabel 8 Zoutzuuroplossing (0. maar warm water geeft een belachelijk hoog resultaat.. Bleek en ijsthee bevatten beiden zuren. die reageren met alcoholen en basen in de lipstick. 18 . wat verassend is. Zowel zuren als basen reageren met de lipstick. Deze twee stoffen geven de uitkomsten weer zoals ik ze bij alle lipsticks verwachtte. tabel 9. Beide bevatten zuren. Hier geeft de zoutzuuroplossing helemaal geen resultaten. wat heel opmerkelijk is. Deze vetten zijn een stuk duurder dan de vetten met een laag smeltpunt. omdat deze een lage waarde geeft bij warm water. naast de vele andere zuren die cola bevat. die ook dezelfde waarden krijgen. De lipstick is bestand tegen hoge temperaturen en behoudt daardoor zijn vorm en zal minder snel afgeven. De bleek en de natronloog hebben evenveel effect op de lipstick. het is daarom hoogstwaarschijnlijk dat er niet veel zuren in de lipstick zitten.Hieronder staan de gegevens van tabel 3 (So Rouge van Bourjois Paris) verwerkt in tabel 8. Deze lipstick scoort goed bij de meeste oplossingen. Uit tabel 8 blijkt dat cola veruit de meeste invloed heeft op de lipstick. wat geen ramp is zolang er maar vetten met hoge smeltpunten worden gebruikt om het smeltpunt op te hogen. bleek en ijsthee. Dan zijn er verder nog uitkomsten bij natronloog. Er zijn waarschijnlijk veel vetten met lage smeltpunten gebruikt. Natronloog heeft een lage waarde. die met de alcoholen in de lipsticks zullen reageren. Dan blijven de multireiniger en de ijsthee over. De pieken bij de zoutzuuroplossing en de cola kan ik ook hier verklaren met de reactie van alcoholen met de zuren. Ook hier zal het koolzuur een grote invloed hebben gehad op de lipstick.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Totaal gemiddeld Verschil gemiddeld (x104) 0 8 2 8 121 2 0 3 18 In de onderstaande tabel. Tot slot heeft cola ook nog een kleine invloed op de lipstick. wat wil zeggen dat de zure oplossing een lichte invloed heeft op de lipstick. dat ongetwijfeld mee werkt aan de afbraak van de lipstick. Dat is ook af te leiden van de ingrediënten. Tot slot is er dan nog de natronloogoplossing die aantoont dat er zuren in de lipstick zitten. De lipstick reageert niet of nauwelijks met deze twee oplossingen. Bij deze zijn er vrijwel geen hoge resultaten gemeten. Ook bij deze geeft warm water een hoge piek en daardoor kan ik afleiden dat ook deze lipstick een laag smeltpunt heeft.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Totaal gemiddeld Verschil gemiddeld (x104) 2 6 0 17 12 2 3 167 26 In tabel 11 staan de resultaten van tabel 6 (YoYo van Interbeauty Amsterdam BV) verder verwerkt. Desondanks is die waarde niet hoog. Tabel 10 Zoutzuuroplossing (0. waar ik uit op maak dat er veel stoffen met hoge smeltpunten gebruikt zijn bij de fabricatie van de lipstick. Toch is de invloed van zoutzuur hoger dan die van natronloog. Verder zijn er twee lage pieken bij de bleek en de cola. wat wil zeggen dat ze niet of nauwelijks reageren. Zoutzuur en ijsthee hebben allebei een lage waarde. Tabel 11 Zoutzuuroplossing (0. De hoogste gemeten waarde is die van warm water.Tabel 9 Zoutzuuroplossing (0. Bleek en ijsthee hebben ook een heel laag resultaat.4M) Natronloogoplossing (0.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Totaal gemiddeld Verschil gemiddeld (x104) 40 2 0 3 12 2 0 665 91 In tabel 10 staan de resultaten van tabel 5 (Smoothy Lip Stick van Wild and More) verder verwerkt. Verder is er een laag resultaat bij de zoutzuuroplossing. waarvan merendeel een laag smeltpunt heeft.4M) Verschil gemiddeld (x104) 3 19 . wat wil zeggen dat zure stoffen meer invloed hebben op deze lipstick dan basische stoffen. wat ook bij deze lipstick te wijten is aan de aanwezigheid van alcoholen in de lipstick die ermee reageren. Bij cola komt het bruisende aspect er ook nog bij.4M) Natronloogoplossing (0. wat ook bij deze te wijten is aan de koolzuur en de overige zuren die cola bevat. Eau de parfum Eau de parfum heeft een concentratie van geurbestanddelen dat tussen de 8 en 10% ligt. Ik heb dit parfum gebruikt voor mijn experiment. lichtste en meest verkochte variant. Er worden over het algemeen vier soorten parfums onderscheden: Parfum Parfum heeft de hoogste concentratie van geurbestanddelen. later voor algemeen gebruik voor degenen die het konden betalen. Eau de toilette Eau de toilette Een concentratie die varieert van 5 tot 8%. 20 . Ik verwacht dat het voor het grootste gedeelte wel overeenkomt.5M) Multireiniger Bleek Cola IJsthee Water 15°C Water 45°C Totaal verschil gemiddeld 1 0 3 4 2 1 10 3 Parfum Inleiding Voor het tweede deel van mijn profielwerkstuk heb ik voor parfum gekozen. Eau de toilette is in flacons verkrijgbaar. eerst bij rituelen. De oude Egyptenaren gebruikten het al. De alcohol verdampt snel waardoor de geurbestanddelen achterblijven op de huid. Eau de cologne Eau de cologne heeft een nog lager percentage geurbestanddelen: deze varieert van 2 tot 5%. Ook de Romeinen hadden al snel aandeel in de parfumgeschiedenis: ze sprenkelde het zelfs over de vloer en muren en bij voorname feesten was het water in de fonteinen geparfumeerd. Deze is de goedkoopste. Parfum wordt al sinds mensenheugenis gebruikt. de meeste geven echter de voorkeur aan de verstuiver. Ook dit is verdund met een oplossing met 90% alcohol. Dit is opgelost in een oplossing waarvan 90% alcohol is. die als hoofdbestanddeel olie of water bevatte. De oude Grieken verbeterden de Egyptische technieken om parfum te maken. Ik heb voor mijn experiment ook enkel parfums gebuikt die op basis van alcohol zijn. Ik wil onderzoeken of het parfum ook werkelijk bevat wat er op de ingrediëntenlijst staat. Pas in de 10e eeuw deed parfum op basis van alcohol zijn intrede. Afhankelijk van het merk ligt het percentage van de concentratie tussen de 10 en 25%.Natronloogoplossing (0. Tegenwoordig worden er vrijwel geen andere soorten parfum op de markt gebracht dan de laatstgenoemde. De geurbestanddelen worden opgelost in een mengsel van alcohol (80 tot 95%) en water (20 tot 5%). Dit is de duurste variant en sterkste variant. Dit bestaat vooral uit citrusgeuren. bloemengeur. Als laatste blijft dan de basisnoot over. citroengeur. komt er steeds een bepaald gedeelte van de geurstoffen vrij. balsamicogeur. pepermunt Verfrissend . schoon. zoet H3C Muntgeur 2 OR H3C CH3 R=H CH 3 RCH3 = CO OH : Linalool CH CH 3 3 CH 3 : Linalylacetat OH OH OH H C CH H C CH3 (-)-Menthol (+)-Neomenthol (+)-Isomenthol (+)-Neoisomenthol 3 L-menthoon CH H2C (R ) muntgeur. De hartnoot bestaat uit bloemengeuren. fris Structuur H5C6–CHO O H C C 3 O benzylalcohol p-cymene Scherpe. Deze kunnen vele uren hun geur af blijven geven. dennengeur -pinene Houtachtig. dennengeur CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 H C CH 3 3 H C CH 3 OH 3 Myrce n Myrcen ol CH3 CH3 -P. Deze zijn het ‘hart’ van het parfum en dus eigenlijk het belangrijkste. fruitig. munt. Dit zijn vaak houtachtige geuren. aromatisch.5R)-Form (2S. CH3 CH3 CH2 CH3 -P. branderige geur en licht aromatisch.Doordat het parfum uit meerdere lagen bestaat. citroengeur 7 CH 1 6 (R ) . citrusgeur. zoet zoet. sinaasappelgeur. De topnoot komt als eerste vrij.5R)-Form myrcene zoet. Zwakke citrusgeur CH 2 C H 6 5 H5C6–CH2–OH CH3 CH(CH3)2 (R)-(+) limonene mild. licht. 21 .(+) 2 5 4 10 8 DL-menthol warm. sinaasappelgeur. houtachtig 3 H C CH 3 3 CH3 3 H C CH3 3 CH3 5 2 3 9 H3C (S)-(–) limonene linalool 3 5 2 O H3C CH3 O H3C CH3 (2R. Bestanddelen Bestanddeel benzaldehyde benzylacetaat Geur amandelgeur. deze is vaak al na tien minuten vervlogen en is vooral belangrijk voor de verkoop. bloemengeur. zoet. citrusgeur. plastic -pinene scherp. een detector en een meetcomputer (datasysteem). Gaschromatografie is een type chromatografie waar bij de mobiele fase gasvormig is. Het is meestal een stalen cilinder gevuld met helium. De draaggasbron ‘draagt’ het te onderzoeken mengsel met zich mee door de gaschromatograaf. H3C OH CH3 2 5 4 3 OH OH H3C CH3 H3C CH3 8 10 kamfergeur. Er zijn twee types: Gas Solid Chromatography (GSC) en Gas Liquid Chromatography (GLC).tra1(7)-en-4-ol en-4-ol ns Terpi H C 3 CH 3 O H C 3 2-phenylethanol bloemengeur.p-Menth-1. koele geur H3C CH3 OH 1 6 1. Er wordt niet veel stof gebruikt.8-cineole CH2 OH H3C CH3 OH H3C CH3 p-Menthp-Menth-1. terwijl de andere stof beter aan de mobiele fase hecht. hyacintengeur. een injectiesysteem (injector). stikstof of waterstof. Er zijn twee soorten kolommen: de gepakte 22 . honing H5C6–CH2–CH2–OH (+)-campheen CH 3 CH CH 3 2 10 1 2 9 7 camphor 5 H C O 3 CH 3 CH 3 O 4 Gaschromatografie Samengestelde stoffen zij zoals de naam het al zegt samengesteld uit verschillende stoffen. kruidig. Het injectiesysteem is de plek waar het mengsel in de gaschromatograaf wordt gespoten. Bij een eenvoudige gaschromatograaf is een luchtpompje de draaggasbron. een kolom (GC kolom). De ene stof hecht beter aan de stationaire fase. Vaak is de chromatograaf verwarmd (GC oven). Daarna komt het in de kolom. Elk van deze stoffen heeft zijn eigen kenmerken. Een gaschromatograaf bestaat uit een aantal onderdelen: een draaggasbron.-terpineol geurig. zoals de verdeling over twee verschillende fasen die niet kunnen mengen: de stationaire en mobiele fase. T. die voor de scheiding van de stoffen zorgt. rozengeur. De stroomsnelheid is heel precies te regelen. zodat het mogelijk is om vloeistoffen met een laag kookpunt ook onderzocht kunnen worden. bloemengeur. seringgeur CH3 H3C OH HO CH3 H3C CH3 OH H3C CH2 H3C CH3 T. doordat het verdelingsevenwicht in die fase ligt. T. vaak wordt er slechts 1 μl geïnjecteerd. Bij GSC is de stationaire fase een vaste stof en bij GLC is dat een dun laagje vloeistof. 7 CH2 CH3 T. aan de binnenkant. een diameter tussen de twee en vier millimeter. waardoor het mogelijk is de samenstelling van elk mogelijk mengsel te onderzoeken. In tegenstelling tot een gemiddelde chromatograaf heeft de Nano2 een simpel luchtpompje als draaggasbron. 23 . Deze retentietijd is gelijk aan de retentietijd van het draaggas en kan berekend worden met de lengte van de kolom (L) en de stroomsnelheid van het draaggas (u). Op het hoogste punt van de piek wordt de retentietijd gemeten. De eerstgenoemde wordt gebruikt bij GSC en GLC en de laatste bij alleen GLC. Zodra deze in het draaggas een onderdeel van het mengsel detecteert geeft het een signaal door naar de computer. omdat deze voor een betere scheiding zorgt.1 tot 0. Een stof met K=0 en lichte moleculen heeft de kortst mogelijke retentietijd.3 μm dik. Toch is het mogelijk dat bepaalde stoffen bij een bepaalde polariteit dezelfde K-waarde hebben. De stationaire fase bestaat bij een apolaire kolom uit apolaire vloeistoffen. hoe hoger K en hoe langer het duurt voordat de stof aan het einde van de kolom is. Ook kan de hoeveelheid van een bepaalde stof in een mengsel opgemeten worden. Het is een methode die gaschromatografie (GC) en massaspectrometrie (MS) combineert. Een voorbeeld van een simpele uitvoering van een gaschromatograaf is de Nano2. Daarom moet er per mengsel bepaald worden welk type kolom er gebruikt wordt. op het moment dat de evenwichtsstand ingesteld is. De detector is aan het einde van de kolom geplaatst. is de stationaire fase vast en daarom is er sprake van GSC. Hierop zijn pieken zichtbaar. Elke stof in het mengsel heeft zijn eigen verdelingsevenwicht over de mobiele en stationaire fase. waarin apolaire stoffen goed oplossen. Ook bij een capillaire kolom wordt er gebruik gemaakt van GLC. GCMS is de afkorting van Gas Chromatography-Mass Spectrometry (Gaschromatografie-massaspectrometrie). ontstaat de constante K. Zoals ik hierboven vermeld heb wordt er bij GSC gebruikt gemaakt van een vaste stof als stationaire fase. een laagje vloeistof is aangebracht. allen lossen bij deze de polaire stoffen goed op. heb ik eerst een proefexperiment uitgevoerd met een Nano2. Voordat ik bij de VU Amsterdam terecht kon. Bij GLC is de stationaire fase een dunne laag vloeistof. De gepakte kolom is een buis met een lengte tussen de één en de vijf meter. De computer zet het signaal tegen de retentietijd uit in een diagram (een chromogram). Als de concentratie van de stof in de stationaire fase (Cs) gedeeld wordt door de concentratie stof in de mobiele fase (Cm). Als de kolom gevuld is met korrels als vast adsorptiemiddel. De tijd die nodig is om het einde van de kolom te bereiken wordt de retentietijd (tR) genoemd. middenpolair en polair. Door de oppervlakte onder een piek te meten en die van de zuivere stof te meten. Bij een polaire stof is hetzelfde het geval. waarop. De kolom is een dunne.Deze kolom wordt het meest gebruikt. Op de VU Amsterdam heb ik gewerkt met een GCMS. kan de hoeveelheid van die stof berekend worden. is er sprake van GLC. Deze constante is uniek voor elke stof. Dit laagje is tussen 0. deze is per stof verschillend en kan nooit nul zijn.en de capillaire kolommen. Hoe hoger de concentratie in de stationaire fase. Als de gepakte kolom gevuld is met korrels als dragermateriaal met een dun laagje vloeistof dat erop is aangebracht. Daarnaast kunnen de kolommen ook in drie andere types ingedeeld worden: apolair. glazen buis. zodat eventuele resten weggeblazen worden. De GC oven is tijdens het injecteren uit en wordt bij het openen van de split opening aangezet. 100 tot 300 μm dik) aan de binnenkant van de buis.Als draaggas gebruikte ik helium en de kolom was een capillaire kolom. De injector werkte volautomatisch: het buisje deed ik in de machine en daarna ging deze vanzelf de injectiespuit spoelen en daarna werd de stof geinjecteerd. Na een korte tijd wordt de split opening geopend. De injector maakte gebruik van Splitless injectie. Daarbij heeft de injector een bepaalde bouw: Eerst wordt de stof in de insert geïnjecteerd. Dit is een buis gemaakt van zuiver kwartsglas. Omdat het kwartsglas makkelijk kan breken is er aan de buitenkant vaak een plasticlaag (polyimide) of een metalen omhulsel aangebracht. Hierdoor verdampt de stof en komt het op de kolom terecht. De stationaire fase bevindt zich als een laagje (van ca. 24 . die op dat moment verwarmt is. De massaspectrometer gebruikt het verschil in massa of in lading om de ionen van elkaar te scheiden. Hieronder staat een schematische afbeelding van de filter. Hoever deze zullen afbuigen ligt aan de lading van de buizen en de ionen zelf.De functie van de massaspectrometer is die van de detector. In de ionenbron worden van moleculen positieve ionen gemaakt door met een electronenstraal (70 eV) de moleculen te beschieten. Een massaspectrometer bestaat uit een ionenbron. Daarna worden de ionen door een quadrupool-massafilter gestuurd. In de massaspectrometer heerst een vacuüm. De vier buizen zijn om en om positief en negatief geladen. 25 . Hierdoor kun je de specifieke moleculen en atomen herkennen. Hierdoor zullen de ionen afbuigen. een massa-selective analyzer en een ionen detector. Sommige ionen zullen zover afbuigen dat ze tegen de buizen aan vliegen. De detector meet alle ionen op en geeft het door aan de computer. Een voorbeeld van een massaspectrum van een hexachloorbenzeen staat hieronder. 26 . Slechts een bepaald ion van een molecuul of atoom zal bij de uitgang komen. Deze maakt dan van de uitkomsten een massaspectrum. Ingrediënten: alcohol. citral code F. dit verklaart waarom er niet slechts één piek is. citronellol. Ik zal deze hieronder introduceren: Noa van Cacharel Noa kwam in 1998 op de markt en werd gepromoot als: ‘Ideaal voor de vrouw die de wereld liefheeft en weet wat haar zo uniek maakt. Dit waarschijnlijk te wijten aan het feit dat Oilily elk seizoen een nieuwe parfumlijn introduceert. butylphemyl methylpropional. hydroxyisohexyl 3-cyclohexene carboxaldehyde. Parfums Voor dit experiment heb ik vijf parfums gebruikt.De moleculen kunnen ook in stukken worden gebroken bij het ioniseren. koriander. B9036/1 559378 E Oilily van Oilily Oilily heeft naast een kledingcollectie ook nog een parfumcollectie.’ Noa is een zacht bloemige geur. parfum.I. 27 . hydroxycitronellal. waardoor met het aanklikken (meestal) meteen de stofnaam tevoorschijn komt.L. maar meerdere. Ook deze pieken helpen bij het vinden van het juiste molecuul. bht. coumarin. geraniol. Ook nu nog wordt het parfum goed verkocht en zijn de reacties op dit parfum heel positief. Helaas was er over dit parfum van Oilily is helaas weinig te vinden. en vele andere warme geuren. aqua. limonene. Het is ook vrijwel niet meer te verkrijgen. Bij het onderzoeken van de stoffen wordt vaak gebruikt gemaakt van een stoffenbibliotheek. De kleinere pieken worden veroorzaakt door kleinere moleculen die ontstaan zijn door het uiteenvallen van het oorspronkelijke molecuul. met aroma’s van witte musk. evernia furfuracea/treemoss extract.Hexaan Werkbeschrijving 1. benzyl benzoate. aqua. parfum.Pipet . : B11134/1 Materialen . benzyl benzoate. Over Promesse: ‘Dit parfum is gecreëerd door Sophie Labbe en Carlos Benaim. alpha-isomethyl ionone. Los 50 µl parfum in 2 ml water op (in het flesje met schroefdop) 2. butylphemyl methylpropional. De basiskenmerken van de geur zijn orchidee. eugenol.I. verbeelding en geluk. Spanish Rose van Oilily Ook over dit parfum is vrij weinig te vinden. linalool. aqua. limonene. evernia prunastri/oakmoss extract. isoeugenol. linalool. citronellol. butylphemyl methylpropional. alpha-iosmethyl ionone. Promesse sluit perfect aan bij optimistische. Promesse is een belofte. Voeg 1 ml hexaan toe 3. citronellol. citral. hexyl cinnamal. romantische vrouwen. benzyl alcohol. Code F. BHT. Aqua. hydroxyisohexyl 3-cyclohexene carboxaldehyde. benzylcinnamate. 6. benzyl alcohol. zwarte bes en citrus. citronellol. hexyl cinnamal. hydroxycitronellal. het is namelijk gelanceerd in 2005. Cl 60730/ext. Het is een frisse lente parfum met een vleugje romantiek. De omschrijving van het parfum is als volgt: ‘Deze fijne geur is op en top vrouwelijk. limonene. benzyl benzoate.Ingrediënten: alcohol denat. hexylcinnamal. hydroxycitronellal. hydrocyisohexyl 3-cyclohexene carboxaldehyde. citonellol. 5. : B9813/1 559085 C. Pipetteer 800 µl van het mengsel in het kleinere flesje van 2 ml. Ingrediënten: alcohol. ethylhexyl slicylate.L. benzyl benzoate. benzylsalicylate. coumarin. Violet 2. Zoek bij de hoogste pieken door welke stof deze veroorzaakt is.Flesje 2 ml .Water .Parfum .Spuit . buthylphenyl methylpropional. parfum. alpha-isomethyl ionone. wat alleen al te merken is in het feit dat het parfum al 31 jaar goed verkoopt. Helaas ontbreekt er altijd een beschrijving van het parfum. cinnamal. linalool.Flesje met schroefdop (4 ml) . benzylsalicylate. lelie en machtige sandelhout.L. benzyl alcohol. Deze ingrediënten zorgen voor een sensuele vreugde. Anaïs Anaïs van Cacharel Anaïs Anaïs is geintroduceert in 1978.I.’ Ook dit parfum van Cacharel is een groot succes. cinnamyl alcohol. geraniol. geraniol. hydroxycitronellal. benzyl salicylate.’ Ingrediënten: alcohol. pafum. benzophenone-3. Anaïs Anaïs mengt zoete roos. linalool. limonene. Met deze geur draag je stralende vrouwelijkheid met je mee. Promesse van Cacharel Promesse is een betrekkelijk nieuw parfum van Cacharel. Een vleugje van wierook bestempelt de geur van genoegen en verwikkeling. farnesol. 28 .. coumarin. Zet het flesje in de chromatograaf en wacht tot deze klaar is. ethylhexyl methoxycinnamate. hydroxycitronellal. geraniol. Schud goed (30 sec) 4. Code F. . Toch is dit parfum nog steeds te verkrijgen via internet. Ingrediënten: alcohol denat. parfum. farnesol. isoeugenol. butyl methoxydibenbenzoylmethane. citral. Deze geur van Cacharel geeft een frisse impressie en de mengeling van verschillende bloemgeuren zorgen voor het vrouwelijke karakter.jasmijn. limonene. benzyl benzoate geraniol. aqua. Geraniol 6.Resultaten De chromatogrammen zitten achterin als bijlage. 5. Linalool 3. betekent het dat die piek niet nauwkeurig genoeg een stof kon identificeren. 6-methyl-gamma-ionone 8. Hydroxycitronellal 7. 4. Als er een streepje (-) staat bij een nummer die correspondeert met het cijfer op de chromatogram. Noa 1. Dascenode C 29 . Linalool 2. 15.9. Benzylcinnaat 9. 5. transethylenebrussylaat (musk) 8. 11. Linalool L 5. 14. 1. Phenylethylphenylacetaat 8. Dihydromethyljasmonaat 4. 13. Benzylsalicaat 7.1diethoxyhexaan 5. Dihydromethyljasmonaat 4. 1-alpha-tepineol Anaïs Anaïs 1. Hexylcinnamicaldehyde 3. Alpha-gujunene 3. Hexylcinnamicaldehyde 2. L-linalool 11. Beta-ionone Spanish Rose 1. 16. Benzylacetaat 10. 10. Linalool 11. 4-nonen-1-ol 8. Muskolactone 6. E4. Dihydromethyljasmonaat 2. Alpha-terpineol 30 . Lily aldehyde 4. Dihydromethyljasmonaat 2. Linalyl acetaat 6. Linalool L 12. Muskolactone 6. Lily aldehyde Dihydromethyljasmonaat transdihydromethyljasmonaat Isopropylmyristaatester Ethylenebrussylaat (musk) Oilily 1.tetradecanylacetaat 7. Benzylacetaat 10. 12. Ethylenebrussylaat (musk) 3. Benzeenethanol 12. Cyclodecanol 7. Linalool 9. Nerolidol 16. en benzylsalicylate. geraniol. benzylcinnamate. 21. dat waren hydroxycitronellal en geraniol. L-citronellol Geraniol Hydroxycitronellal 3-hydroxyaceranenone Alpha-cedrene Promesse 1. Methyl-2-hexenylether 7. 22. Nerolidol Z 14. 14. Trans-geraniol 10. Linalool 6. Linalilacetaat 9. Geranylacetaat 11. Bij Anaïs Anaïs waren er gelukkig meer overeenkomsten. transdihydromethyljasmonaat 18. Trans-beta-ionon 13. 16. Isoamylsalicytate 27. Linalool-L 5. Benzylsalicylaat. Helional 17. Parsol Conclusie Bij het parfum Noa correspondeerden slechts twee uitkomsten met de ingrediëntenlijst. De Spanish Rose had ook slechts één overeenkomst en ook bij deze was het linalool. Ook bij Promesse waren niet veel stoffen die overeenkwamen: linalool. 24. dl-limonen 2. linalool. 15. 17. Bij Oilily was dat alleen linalool. Dihydromethyljasmonaat 20. Alpha-ionon 12. Gamma-terpinene 3. Linalool 4. Oxbenzone 25. hydroxycitronellal en geraniol. 3-ethoxybenzonitro 19. ionon. 8. Enkele mogelijke verklaringen zijn: 31 . Lily aldehyde 15. 2-ethylhexylester-4-methox-cinamicacid 23.13. Benzylsalicitaat 26. dihydroxymethyljasmonaat en geraniol. De meest voorkomende stoffen zijn linalool. Er zijn meerdere namen voor bepaalde stoffen.1. die mij die dag begeleid heeft. 32 . Door hen heb ik mijn experiment met de goede instrumenten kunnen uitvoeren. 2. 5. Allereerst wil ik hem bedanken vanwege het grote geduld dat hij had. mijn profielwerkstuk begeleider. lily aldehyde. Mijn resultaten kloppen niet. Ik wil graag nog even een paar mensen bedanken: Maarten van Dongen. die als ‘parfum’ in de ingrediëntenlijst staan. 3. Hiermee kan ik overigens niet de afwezigheid van alcohol bij de uitkomsten verklaren. 4. Als tweede wil ik graag de mensen van het VU bedanken. In het speciaal Dik Kamminga. De ingrediëntenlijst klopt niet. De stoffen die op de ingrediëntenlijst staan komen in zulke kleine mate voor dat ik ze niet bekeken heb. De overige stoffen zullen dan waarschijnlijk geurstoffen zijn. die verder gereageerd zijn naar de stoffen die er uiteindelijk in zitten. De ingrediënten zijn de beginstoffen. aangezien ik me niet altijd aan deadlines heb gehouden. Nawoord Zo bent u bij het einde van mijn profielwerkstuk gekomen. wavy.Binas.Als laatste wil ik nog even een speciaal iemand bedanken.htm . Of als ik weer wat wilde uitstellen zorgde zij ervoor dat ik dat dan toch meteen deed. Noordhoff Uitgevers Websites .belgochlor. omdat die toch elke keer weer me heeft gepusht om te doen wat ik moest doen.http://www. Dat is mijn moeder.http://www.be/nl/H308. Bronnen Literatuur .htm 33 . Tenslotte hoop ik dat u veel plezier heeft gehad met het lezen van mijn profielwerkstuk.nl/01/titaandioxide. nl/asp/page.nl/medisch/begrippen/view/id/12379/lactaat http://www.emea.springerlink.htm http://www.huidziekten. VU Amsterdam 34 .com/content/95q2132822648824/ http://nl.wikipedia.dossiers/natuurdatabase.alibaba.cosmeticsinfo.wikipedia.html http://nl.php?entryID=192 http://www.html http://www.nl/H3/hintergruende/heilgarten/pflanze/aktuell.org/wiki/Linalool http://en.dokterdokter.org/wiki/Eugenol http://www.makingcosmetics.468 http://www.org/wiki/Ozokerit http://www.pdf http://nl.nl/pages/view.liberherbarum.wikipedia.loreal.nl/modules/wordbook/entry.asp?ID=2212&Method=infotekst http://nl.nl/_nl/_nl/index.wikipedia.nl/zakboek/dermatosen/wtxt/wolvet.com/data/rw1014311.org/ingredient_more_details.nl Folders en Artikels .org/wiki/Siliciumdioxide http://www.HTM www.nl/wolvet.htm http://nl.wikipedia.org/wiki/Cinnamyl_alcohol http://www.museumkennis.org/wiki/Propylparaben http://nl.wavy.org/wiki/Benzyl_salicylate http://www.aspx?direct1=00004&direct2=00004/00001 http://www.htm http://www.nl/begrip/kaneelalcohol http://nl.org/wiki/Parelmoer http://www.wikipedia. Voedsel en Waren Autoriteit.webcosmetics.com/specialtychem/perchem/BENZYL%20CINNAMATE.chivo.wikipedia.huidziekten.org/wiki/Polyvinylpyrrolidon http://www.htm http://www.europa.wikipedia.php?page_id=185 http://www.php?ingredient_id=388 http://www.mijnwoordenboek.wikipedia.nl/i000909.eu/pdfs/vet/mrls/090004en.nl/nnm.wikipedia.html http://chemicalland21.europa.wikipedia.nl/01/Titaandioxide_aanvullend.hauschka.wikipedia.org/wiki/Isoforondiisocyanaat http://www.com/product-gs/207137936/Benzyl_Salicylate.Stencil gaschromatografie .nl/vertaal/NL/NL/petroleumcokes www.htm http://www.htm http://en.loreal.ncv-cosmetica.mijnwoordenboek. SDU Servicecentrum Uitgeverijen 2002 .natuurinformatie.htm http://www.efarma.pdf http://nl.wikipedia.pdf http://en.org/wiki/Paraffine http://www.wikipedia.org/wiki/Ozokerite http://de.org/wiki/Isocyanaat http://nl.GC 2009.nl/?pagina=24 http://www.eu/enterprise/cosmetics/html/cosm_inci_index.com/fact-sheets/fact-sheet-hexadecene-copolymer.mk.encyclo.com/Minor/NL/In3459.org/wiki/Ascorbinezuur http://en.thegoodscentscompany.- http://ec.nl/vertaal/NL/NL/Carnaubawas http://www.nat uurbegrippen.asp? alias=museumkennis&view=museumkennis&page_alias=conceptcard&cid=tn.hauschka.Informatieblad Conserveermiddelen in cosmetica.nl/pages/winap.nl/zakboek/dermatosen/wtxt/wolvet.brookn.nl/H2/tuin/candelia. - Twenty Most Common Chemicals in Thirty-one Fragrance Products [based on a] 1991 EPA Study. 35 . VU Amsterdam. Julia Kendall Experiment: Analyse van Parfums. Logboek Datum Mei 2008 Tijd 2 uur Omschrijving Onderwerp voor profielwerkstuk zoeken en onderzoek bedenken. Over de VU informeren Experiment uitvoeren Informatie zoeken en aan verslag schrijven De VU informeren Experiment uitvoeren Informatie zoeken Experiment uitvoeren Informatie zoeken en aan verslag schrijven De VU informeren en afspraak regelen Experiment uitvoeren Experiment op de VU uitvoeren Gegevens uitwerken en aan verslag schrijven Verslag afronden 36 .5 uur 1.5 uur 3 uur 7.5 uur 18 uur 6 uur 7 uur 4 uur Informatie zoeken over onderwerp Experiment uitvoeren Informatie zoeken over onderwerp en aan verslag schrijven.5 uur 6 uur 3 uur 1 uur 2 uur 5 uur 2 uur 37.5 uur 0.September 2008 November 2008 November 2008 November 2008 December 2008 December 2008 Januari 2009 Januari 2009 Januari 2009 Februari 2009 10-23 Maart 2009 10-23 Maart 2009 11-13 Maart 2009 24 Maart 2009 22 April 2009 24 April 2009 9.