~II [, OBLICZENIA CHEMICZNE Roztwór = jednorodna mieszanina dwóch lub więcej substancji Składniki roztworu: rozpuszczalnik i substancja rozpuszczana Rozpuszczalnik: substancja, która w układzie jest w przewadze Uwaga! W roztworach wodnych - rozpuszczalnikiem jest zawsze woda; w roztworach, które powstają w wyniku zmieszania substancji stałej z ciekłą lub gazowej z ciekłą - rozpuszczalnikiem jest ciecz Podział roztworów: 1) według właściwości substancji rozpuszczanej a) roztwory nieelektrolitów - powstają w wyniku rozpuszczania substancji, których cząsteczki są niepolame. Do roztworu przechodzą w formie cząsteczek. Powstałe roztwory nie przewodzą prądu elektrycznego. b) roztwory elektrolitów - powstają w wyniku rozpuszczenia związków jonowych w polarnych rozpuszczalnikach. Powstają roztwory zawierające ruchome, naładowane elektrycznie jony - przewodzą prąd elektryczny. 2) według stanu skupienia a) roztwory stałe (stopy metali) b) roztwory ciekłe (substancja stała rozpuszczona w cieczy, roztwór dwóch cieczy, gaz rozpuszczony w cieczy) c) roztwory gazowe (powietrze) Roztwór nasycony w danych warunkach nie ulega w nim rozpuszczeniu więcej substancji rozpuszczanej w danych warunkach rozpuszcza się w nim dalsza ilość substancji rozpuszczanej Roztwór nienasycony - RozpuszczalnoŚć substancji w danym rozpuszczalniku jest to masa (ilość) substancji, która w danych warunkach (temperatura, ciśnienie) rozpuszcza się w określonej wagowej lub objętościowej ilości rozpuszczalnika, przy jednoczesnym powstaniu roztworu nasyconego. (Sposób przedstawianiaskhldu 1. Ułamek masowy (wagowy) mr roztworu: WB roztworu J substancji Bjestzdefrniowany jako iloraz masy mBsubstancji rozpuszczanej do masy W wyniku przemnożenia ułamka masowego wB przez sto otrzymuje się procent masowy substancji B (stężenie procentowe - wagowe). Procent masowy substancji B = wb ·100 i ., I 2. Objętościowy ułamek substancji B, 'PB jest zdefIniowany jako iloraz objętości VB substancji rozpuszczonej B w objętości roztworu V r: 'PB ,. i I VB =V r Vr = VB + VR VR - objętość rozpuszczalnika [ W wyniku przemrlożenia ułalllka objętościowego substancji 'PB przez sto otrzymuje się procent objętościowy substancji B Procent objętościowy substancji B = <Ps ·100 3. Ułamek molowy x B substancji B jest zdefmiowany jako iloraz liczby moli nB substancji rozpuszczonej i liczby moli substancji wszystkich składników roztworu: nB Suma ułamków molowych wszystkich składników roztworu musi być równa jedności: XB = 1 ~ ~ J L x = B Ln j W Wynikuprzemnożenia ułamka molowego xB przez sto uzyskamy procent molowy substancji B = xB. 100 :Stężenie mulowe c B substancji c B jest zdefinio\vane jako iloraz liczby moli n B substancji =B --- do objętości roztworu V: nB V 3 Jednostką stężenia molowego jest molmW cheroii używa się jednostki mol·dm-3, której symbolem jest lVI. 1M = 10 mol·m-3 Dla stężenia wyrażonego w [mol x dm·3] użyvva się nazwy molovvość. Stężenie masu'tve QB substancji:B roztworu: mB QB jest zdefIniowane jako iloraz masy mB substancji rozpuszczonej B do objętości V =V Jednostką stężenia masowego jest kg·m-3, częściej jednak stosuje się g·dm- lub mg·cmmaso'''"y siarczanu 3 3 ykład 1/1: Oblicz ułamek masowy i procent mpeso, VI żelaza II w siarczanie VI żelaza II siedmiowodnym o podstawę obliczeń przyjmuje :so.' Mpeso• MFeSO,.7~O O się masę jednego mola FeS04 -----""----- 7 HzO, który zawiera l mol FeS04· Otrzymujemy: wFeSO, = lSI,90g'mol-1 1 O wFeSO• = 0,55 MFeSO.7Hp = 278,0Ig'mol- 278,01 g. mol -I cent masowy cent masowy = W FeSO •. = 100 = Ułamek masowy FeS04 w FeS04·7Hp wynosi 0,55. wynosi 55%. 0,55 ·100 55% siarczanu Procent masowy FeS04 w FeS04·7HzO :ykład 1/2: Oblicz masę 15% roztworu wISSO• VI potasowego, który powstał przez rozpuszczenie 20 g KzS04· 0,15 fiK,SO. fi =----" r W ~SO. O fi r = 20 0,15 a b W wyniku rozpuszczenia :ykład 1/3: ile gramówNaOH WNaOH 20 g KzS04 uzyskuje się 133,33 g 15% roztworu. należy użyć do przygotowania O 350 g 10% roztworu O wodnego NaOH? = 0,1 O m • =? N OH firNaOH = 350g mNaOH = wNaOH'firNaOH fiNaOH = 0,1·3S0g0mNaQH Do przygotowania 7kład 2/1: 350 g 10% roztworu wodnego 25°C, pod ciśnieniem i procent N aOH należy użyć 35 g NaOH , 10,0 dm Ne i 18,5 dm H2• Oblicz gazowej. 3 3 3 W temperaturze ułamek 101,5 kPa zostało zmieszane Hz i Ne w mieszaninie 3 O objętościowy + objętościowy V miesz = V Ne V Ho O Vrniesz.= (10,0 ~ 18,5)dm 10dm 3 Vmiesz = 28,5dm 35% CPNe VNe Vv VH1 V miesz. O CPNe c> 28,5clm3 18,5dm3 28,5dm3 O lpNe 0,35 - = CPff:, O lp~ = lp~ = 0,65 - 65% co stanowi 35% objętości, Ułamek objętościowy Ułamek objętościowy Hz w mieszaninie cykład 2/2: cPć,anolu Ne w mieszaninie gazowej wynosi 0,35 - gazowej wynosi 0,65 - co stanowi 65% objętości. etanolu. Oblicz objętość czystego etanolu i wody Napój alkoholowy zawiera w 600 cm3 tego napoju. = 40% objętościow-ych 0,4 lp = Ve'anolu etanolu V r Ve,aooiu cP = etanoluV r c> Ve,anoiu 0,4 600 cm = 3 3 ~> VH.O = (600 - 240)cm c> 3 czystego etanolu i 360 cm} H 0. Napój zawiera 240 cm 2 VH,o = V. - Vo"",olu VH,o Przykład 4/1: Jakie jest stężenie molowe roztworu, który zawiera 4,24 g Na2C03 w 200 cm3 roztworu? C = -_~_-' ilNa,CO. mNa,Co} V nNa,co; = MNaro. ~ = 105,99g-mo1,1 - ~ .•..... 0,2dm 3 Roztwór ma stężenie molowe 0,2 mola/dm3 , )rzykład 4/2: Ile gramów dwuwodnego węglanu sodu należy użyć, aby przygotować 500 cm3 roztworu o stężeniu O,Smol'dm'3? V MNa l NI b) Należy wypisać wielkości podane w treści zadania i obliczyć M: 2 CO?H :3 - 2 o = 142,02g·mo1'l d) Obliczanie masy Na2C032Hp: m = n·M O m = 0,2Smol·142,02gmo1'1 O m = 35,5lg W celu otrzymania 500 g roztworu N~C03 o stężeniu 0,5 mol· dm'>należy przygotować 35,51 g N~C03' 2~O. rzykład 5/1: Roztwór w strzykawce o objętości 10,0 cm3 za1vierał 50,0 g substancji .aktywnej. masowe substancji akty-wnej w roztworze w mg·cm·3• o "slIbst.aktywnej Oblicz stężenie = msubst.aktywnej V O o "subst.aktywnej = 22.mo-,cm'3 10 o O ~?subst.aktywnej Stężenie masowe substancji aktywnej w roztworze wynosi 5 mg·cm·3. iii~~s'ifag,o:,~y.·-~ko·~t~d~afch:_:·:::prżYgQtJ)~~tii~;,i~j~il~skłąd~_i"~i~~_ią~!'~\r6ift~_(>,i6~{ w mieszaninach substancji można bilansować liczbę cząstek, ich masę, itd. Bilans wagowy - zastosowanie prawa zachowania masy w stosunku do układu zamkniętego w celu łatwiejszej orientacji w konkretnych problemach dotyczących omawianych zjawisk (rozpuszczanie, mieszanie) przygotowano następujące schematy: rzykład: Rozcieńczanie stężonego H2S04 przedstawia następujący schemat: l ". ~. lOSÓ I zlewka b postępowania przy zastosowaniu schematu bilansowego: Należy narysować układ (zlewka) 3. Po prawej stronie należy zapisać substancje, które otrzymuje się po zakończeniu całego procesu 1--' i 1 1 -----~)i r--l I :~---1 i+ l . 1 Po lewej stronie należy zapisać substancje użyte do reakcji 4. Należy oznaczyć masę substancji m1,m2, ... ,mr i dopasować do nich wartości, które wynikają z poprzedniego zadania lub wartości, które możemy obliczyć Z prawa zachowania mi wl 2 ITI ... \'1. masy otrzymujemy: -;- ... ~ mi -;-m2 -;-... -;- mj = mi.;.l -;-mi02 n1j -;-111j02 Wj02 ~ ... ,- 111 W -;-111 W 1 1 2 2 -;- ... + 111i Wi =111i.( Wio! ~mj wj m, \Vj To równanie można zapisać dla każdego układu. l. Przygotowanie Schemat bilansu: roztworu składającego się z bezwodnej substancji i wody Przykład: lie gramów NaOH i ile gramów HzO należy użyć, aby otrzymać 500 g 20% roztworu NaOH? Rozwiązanie 2: li Rozwiązanie 1: I I ~ im, = 500 Iw, =0,2 Należy oprzeć się na definicji ułamka masowego g wNaOH = 111N•OH illrozt\voru II1:J' w3 O fil SOO·0,2g SOOg = 100,Og - 100g O l11z = 400g Przykład: Jakie jest stężenie procentowe roztworu, który powstał podczas rozpuszczania 30 g NaOH w 150 g HzO? Rozwiązanie 2: I Rozwiązanie 1: fil =30 g wl= 1 I ID,= 150 g w,=o mi mI LJ O fio J Iw,=? Im,=m,+m, ffirozrworu WN•OH + m 2 J = J fio J 30g + lSOg O mo J 180g WN•OH 30g lSOg + 30g 0,167 - 16,7% IDo Wo mI Wo J O J w, J mo 30g 180g O Wo J 0,167 - 16,7% II. Przygotowanie Schemat bilansu: roztworu z krystalicznego (CuSO, . 5 HP) w. = NI CLI sa i; , NI Cu sa, . 5 H,oi wodzianu i wody krystaliczny wodzian m, 'i roztWór >-: Hp m~, w,=O _ l , : m~; W3 kr)'s[alicznego wodzianu , P rzykiad; Ile gramów J'{a2C03 '10 E20 węglanu sodowego, którego Na, CO, . IOH,O ll1l;::: W.= iUe gramów E20 należy wykorzystać gęstość Q = 1)24 g'cm-30? do przy-gotOwania l dm310% roztworu ? M 0'3, CO,) M (Na, CO,' 10ąO) m,=Q .y ąO i; w =0 ,l ). m,=? w,=O m! m3 + m2 = m,o (A) Q'Y O m,J (B) wl: 1,124 g cm -3 - 1000 cm 3 .-" '-' m, mlw1 = m,w, o o Należy wyliczyć l MN'd2 co 3 = 10S,99g·mol-1 Podstawiamydo(B) mi 0,3704 = 1124gO,1 .fIl"'2 105,99 g 2S6,14g O -:> mi = 303,45g O ffi2 = m3 3 - m -:> m, = 1124g - 303,45g = 820,55g należy wykorzystać 303,45 g W celu przygotowania l dm 10%) roZl\'Voru węg anu sodowego NazC03 . 10 Hp i 820,55 g Hp. NazC03 2. roztwór _m~o w, \.V:; _ _ 3. roztwór _m~, VI Vicj + Y2 + ~ Y3 - = V~ YZc2 V3c3 = Y~C4 rozhvoru Przykład: Jakie będzie stężenie procentowe roztworu, który powstał w wyniku zmieszania 250 cm310% (Q = 1,09 g'cm'3), 200 g 20% roztworu i 300 cm3 30% roztworu o gęstości Q = 1,30 g·cm'3• m, = 1,09 ·250 w,=O,1 m.= 200 w:! = 0,2 .0_ ~,____ otrzymany m l. roztwór m4 = mi "' ~ - m3 m4 . 2. roztwor roztwór 272,5 g ~ 200 g "' 390 g '::/ m4 + Iw' j . m! w! illzW2 ~ m,W3 = m4wJ. + 272,Sg-0,l W4 ~ 2.00g0,2 390g·0,3 m,= 1,30·300 w,= 0,3 L--J I = 0,2136 - 21,36% Przykład: Zostały zmieszane dwa roztwory, z których każdy zawierał j edllocześnie KCL i NaCI. Masa 1. roztworu vvynosiła 80 g, zawierała 15% NaCI i 8% KCl. Masa 2. roztworu wynosiła 120 g, zawierała 20% NaCI i 10% KCl. Należy obliczyć ostateczny skład roztworu. KCl ~aCI w" = 0,08 w",=0,15 m1w1' w',=? (KCl) , w",= ry (NaCI) ~ illzWz' = rn,w3' =200g' w3' 0 80g'0,OS d20g0,l w3' =0,092 - 9,2% KCl ~aCI w',= 0,1 w",=O,2 80g0,15 ~ 120g0,2 = 200gw3" :> w3"=0,18-18% Otrzymany roztwór zal,viera 9,2% KCl i 18% NaC1. I lo d, I Jakie jest stężeni e m olowe 98% roztwo m H,S O" którego gęsto ść wyn osi Q ~ 1,8361 g·cm·' ~ 1836,1 g-dm·'·' l) Należy zapisać wzory: C = n mH2S01 2) Podstawiamy: mr = Vo g (objętość 98% roztworu P-'1S04 mH2S04 n MH,_so.. m~_so, C=-=---• V V MH,so,'V WH2S0;g MR,S04 98% roztwór H2S04 o objętości Vo) o MHSO 2 WHO_SOl·mrwP__ .so.·g·Vo MH2S04' y 098 " MR,so.· y "':H_SO.·Q ME2S01 :l Po podstawieniu: - 1836 l , mol/dm 98 3 = 18 36 IDol-dm ' -3 ma stężenie molowe 18,36 mol·dm·} 18,36 mol-dm'3, ład: Jakie jest stężenie molowa Q procentowe = 1,8361 g-cm'} = którego 3? 1836,1 g-dm- H2S04, stężenie molowe wynosi c = a gęstość Vo - objętość x% roztworu H?SO" V - objętość roztworu ~S04-0 stężeniu molowym Przyjmuje się, że: Vo = V = l dm} c = 18,36 g·cm·} n·MH 2 50 4 c· Y ·MH2S04 o·Y o ~ g'Yo C·MHoSO - 4 g 1836·98 1836,1 Podstawiamy: w = =' = = 0,98 - 98% 18%. do przygotowania 100 cm3 Roztwór o stężeniu molowym c ład: Ile cm3 8% roztworu CH3COOH iązanie 1: o stężeniu 18,36 mol·dm·} jest roztworem Q = 1,0097 octu (CH3COOH) molowym c = g'cm-3 jest potrzebne 0,1 mol-dm·3? Rozwiązanie 2: JOR 1(> n=0,lmol·dm'3·0,ldm3 (> n=0,OlmoICH3COOH Skrócony sposób obliczenia, opierający się na wzorach: V ... objętość 0,1 M CH3COOH VI'" objętość 8% roztworu CH3COOH n c =y n = ---- J,OI mol CH3COOH ma wartość MCHJCOOH m =O,01mo1· 60gmol (> -l (> m =0,6g CH3COOH IDCH}COOH MCH}cOOH mr W = g,V1 = ---- IDCH}COOH ---- IDCH}COOH W (> IDr 0,6g 0,08 (> 11 O Y = g 7,5 g 1,0097g'cm-3 l. Jakie jest stężenie procentowe roztworu, który powstał w wyniku rozpuszczenia 525 g soli w 2,5 kg rozpuszczalnika? [17,36%J 2. Oblicz: a) w ilu g 6% roztworu NaCI znajduje się 12 g NaCI? [200gJ b) w ilu cm' 6% roztworu NaCI znajduje się 12 g NaCI, jeżeli gęstość Q= 1,04 g·cm-'? [19:4,31cm 3J 3. Oblicz stężenie procentowe roztworu, który powstał w wyniku rozpuszczenia 25 g fenolu w 100 cm' metanolu, którego gęstość wynosi Q = 0,792 g·cm-3 [24%J 4 Ile g kwasu siarkowego zawiera l mI 44% roztworu tego kwasu, gdy Q = 1,3384 g·cm-'? [0,5889 g] 5. W wodzie rozpuszczono taką ilość amoniaku, która odpowiada dwunastokrotnej wartości j ego masy molowej. Otrzymano 1250 g roztworu. Oblicz stężenie tego roztworu w procentach. [16,35 %] 6. Jakie jest stężenie procentowe roztworu, który zawiera: a) 30 g NaCI w 120 g wody? [20 %] b) 70 g KN03 w 130 g wody? [35%J c) 20 g KCl w 80 g wody? [20%J d) 154 g KJ."T03 2646 g wody? [5,5%] w 7. Ile g NaOH należy użyć w celu przygotowania 3 litrów 10% roztworu, o gęstości Q= 1,115 g·cm-'? [334,5 g] 8. Ile g N~CO" ·lOH?O i ile cm' wody zostanie wykorzystane do przygotowania 0,5112% roztworu węglanu sodowego o gęstoś~i QJ= 1,12-44g·cm-'? [182,lgNazC03 -10HzO; 380,1 cm 3HzO] 9. Ile g cukru należy rozpuścić w 4,5 l wody, aby uzyskać 15% roztwór? [794,1 gJ 10. W 1000 g wody w temperaturze 20°C rozpuszcza się 621 g FeS04· 7 HzO. Oblicz stężenie procentowe FeS04 w tym roztworze. [20,93 %] 11. Ile cm3 wody należy dodać do 180 cm' 35% roztworu KEr o gęstości Q= 1,315g·cm-3, aby otrzymać 20% roztwór o Q=1,1579 g·cm-3? Jaka będzie objętość powstałego roztworu? [177,5 cm JH20; 357,7cm J] 12. Jakie będzie stężenie procentowe roztworu, który powstał w wyniku zmieszania l dm3 10% roztworu (Q= 1,09 g·cm-3), 2 kg 20% roztworu i 2 litrów 30% roztworu o gęstości Q = 1,3 g·cm-3. [22,65 %J 13. Ile g BaClz· 2H20 należy dodać do 800 g 10% roztworu BaClz' aby powstał 30% roztwór? [289,6gJ 14. 180 g 23,5% roztworu NaBr zostało w ·wyniku odparowania wody stężone do roztworu 40%. Oblicz masę powstałego roztworu i objętość wody, która wyparowała z pierwotnego roztworu. [105,75 g; 74,25 cm 3] 15. Ile mI 96% HZS04 (Q= 1,8355 g·cm-3) i ile mi wody potrzebne jest do przygotowania l litra 20% roztworu HzS04 (Q= 1,1394 g·cm-3)? [129,3ml96% H2S04; 902mlH20J 16. 160 g 40% roztworu HN03 (Q=1,2463 g·cm-3) zostało w wyniku dodania 5% roztworu HN03 (Q=1,0256 g·cm-3) rozcieńczone do 15%roztworu HN03. Oblicz,ile cm3 5% roztworu HN03 byłowykorzystane do rozcieńczenia? [390cm J] 17. Ile wody należy dodać do 200 mi 68% roztworu HN03 (Q= 1,4 g·cm-3), aby powstał roztwór 10%? [1624 g] 18. Jakie będzie stężenie procentowe roztworu, który powstał w wyniku dodania 50 mi wody do 100 mi 96% HZS04 (Q= 1,815 g·cm-3)? [70,56%] 19. Ile g 5,5% HCI należy dodać do 250 g 36% HCI, aby powstał roztwór 25%? [141gJ 20. Ile wody należy dodać do roztworu, który zawiera 250 g 65% roztworu HN03 i 90 g 15% HN03, aby powstał roztwór 25%? [364g] 21. Do jakiej objętości należy rozcieńczyć 500 mi 20% roztworu NaCI (Q = 1,152 g·cm-3), aby powstał roztwór 4,5% (Q= 1,03 g·cm-3)? [2485,44mIJ 22. W jakiej objętości 50% HN03 (Q= 1,31 g·cm-3) znajduje się taka ilość HN03, która spowoduje neutralizację 100 cm3 20% roztworu NaOH, którego gęstość wynosi Q= 1,219 g·cm-3? [58,67ml] 23. Do jakiej objętości musi być rozcieńczone 5 mi 6% roztworu K2S04 (Q = 1,0477 g·cm-3), aby l mi powstałego rozt\voru zawierał 5,0 mg potasu? [28,21 mI] 24. 200 g 14% roztworu NaCI otrzymano podczas zobojętnienia roztworu NaOH gazowym HCI. Oblicz stężenie procentowe roztworu NaOH przed neutralizacją i ilość HCl w litrach, którą wykorzystano do procesu. [10,5%; 10,74IHCI] 25. Jakie jest stężenie molowe (molowość) roZtworu, który zawiera: a) 120 g NaOH w 1000 mI? [3mol-dm -3] f) 10 g NaOH w 250 mi? [lmoI-dm -3J b) 21 g KOH .v 500 mi? [0,75mol-dm -3J g) 10 mg Ca(OH)2 w 100 mI? [O,00135moI-dm -3] c) 71 g NCLzSO" 10 litrach? w ~ -' [0,05mol-dm -3] h) 2,12 g N~CO" w 100 mI? [0,2mol-dm-3] i) 8,165 ~ H~PO~w 250 mI? [0,33 mol- dm .) ~ d) 2,34 g NaCI w 200 mI? [0,2mol- dm -3J e) 126 ~ HNO_ w 500 j]1J') [4mol-dm -3] -3J 26. Ile gramów BaCl2 potrzeba do przygotowania: a) l litra 0,25 M roztworu BaC12 ') [52,06 g] b) 0,5 litra l M roztworu BaCI2? [104,125 g] 27. Określ stężenie molo\ve roztworu, który zawiera 16,021 g CH}OH w 200 mI roztworu. [2,5 mol, dm -3] 28. W jakiej objętości 0,365:LvI roztworu FeC13 znajduje się l g Fe? [49,07ml] 29 Ile g CH3COOH za\viera 10 mI 10,633 M roztworu CH}COOH? [6,378 g] 30 Oblicz molovvość roztvioru, który powstał w wyniku zmieszania l litra l M roztworu z 2 litrami 2 NI roztworu i z 4litran1j 0,15 M roztworu tego samego związku. [0,8mol'dm -3] 31. Ilemll,5 M roztworu należy dodać do 2 litrów 0,1 M roztworu tej samej substancji, aby otrzymać roztwór 0,2 M? [153,8 mI] 32. Oblicz stężenie molowe roztworu, którego 100 g zawiera 10 g NaCI, a jego gęstość wyńosi Q = 1,0707 g·cm'>' [1,83 mol, dm -3] 33. Ile littów gazowego amoniaku wydzieli się po zagotowaniu 0,25 litra 2 M wodnego roztworu amoniaku? [11,207 litra] 34. Ile ml 0,125 M roztworu KOH można otrzymać z 3,5 g KOH? [499,2ml] 35. Uzupełnij współczynniki w poniższym równaniu i oblicz, ile gramów As203 zawierał roztwór, na którego zmiareczkowanie zużyto 15,8 mI 0,01 M roztworu KBrO}. As203 + KBr03 + HCI = Asps + HBr + KCl [0,0469 g] 36. 200 mI 2 M roztworu kwasu zostało rozcieńczone wodą do objętości 0,8 litra. Oblicz stężenie molowe powstałego roztworu. [0,5 mol, dm -3] 37. Ileml 0,125 M roztworu H2S04 można przygotować w wyniku rozcieńczania 25 rnl4 M roztworu tego kwasu? 38. Ile ml 0,25 M roztworu H2S04 należy dodać do 10 rnl1 M roztworu BaClz, aby cały Ba wytrącił sięjako BaS04? 39. Oblicz stężenie molowe 12% roztworu H3P04 (Q = 1,0647 g·cm'3). [1,304mol' dm -3] 40. Wylicz stężenie molowe 36% roztworu HCI (Q = 1,1789 g·cm'3). [1l,64mol' dm -3] 41. Jakie jest stężenie molowe 20% HCI (Q = 1,2 g·cm'3)? [6,58mol'dm -3] 42. Jaka jest molowość: a) 5% roztworu HCI (Q = 1,18 gcm·3)? [1,62mol'dm -3] c) 20% HZS04 (12= 1,14g·cm'3)? b) 36,5%roztworuHCI(Q=1,18g·cm·3)? HZS04 [11,8mol'dm-3} do przygotowania l litra 0,5 M roztworu tego kwasu? 43. Ile mI 96% roztworu [27,82ml] [800 mI] [40 mI] [2,326mol'dm -3] (Q = 1,8355 g·cm'3) jest potrzebne 44. 45. 46. 47. Ile mI 50% roztworu NaOH (Q = 1,5253 g·cm'3) jest potrzebne do przygotowania 0,5 litra 0,5 M roztworu NaOH? [13,11 mI] Ile mI 2% HCI (g = 1,00 g·cm·3) jest potrzebne do przygotowania 250 mI 0,5 M roztworu? [227ml] 3. obhcz procentowe stężenie 1,33 M roztworu K2C03 o gęstości Q = 1,1490 g·cm· [16 %] 10 g 34,89% roztworu ZnCIz zostało rozcieńczone wodą do objętości 200 mI. Oblicz stężenie molowe powstałego roztworu. [0,128 mol, dm -3] 48. Określ stężenie molowe H2S04, przygotowanego w wyniku rozcieńczenia 12,963 g 96% HZS04 w 70 mI wody. (Należy skorzystać z tabeli gęstości i stężeń roztworów HzS04)' [1,685mol' dm -3] 49. Jalde jest stężenie procentowe i stężenie molowe roztworu, który powstał w wyniku dodania 400 g wody do 100 mI 96% HzS 4 (Q = 1,84 g·cm'3), a jego gęstość wynosi Q = 1,225 g·cm·3? [30,25 %; 3,78mol' dm -3] 50. 10,0 g NaOH zobojętniono 5,15% roztworem HCl. Oblicz stężenie molowe powstałego roztworu NaCI, jeżeli gęstość ° roztworu wynosi Q = 1,055 g·cm'>' [1,41mol'dm -3] 51. Ile ml 0,05 M roztworu kwasu szczawiowego (COOH)2 (kwas dwuzasadowy) zneutralizuje 10 ml1 % roztworu KOH (Q = 1,0074 g·cm'3)? [17,96 mI] 52. Ile mI l, l M roztworu HCI należy wykorzystać do neutralizacji 50 mI roztworu, który zawiera w 100 mI 5,0 g NaOH? [5ó,82ml] 53. Do zobojętnienia 0,2251 g kwasu zużyto 40,0 mI 0,125 M roztworu KOH. Oblicz masę molową kwasu, jeżeli wiadomo, że kwas jest dwuzasadowy. 54. W 0,250 litraroztworuznajdl~e g·cm'3), [90,04 g 'mol -l] się 5,023 g HCI04. W jakim stosunk.u należy zmieszać ten roztwór z IO%roztworem KOH (Q = 1,0904 aby powstał roztwór obojętny? [9,72: 1] 55. Ile ml10% HzS04 (g = 1,07 g·cm·3) potrzebne jest do neutralizacji (zobojętnienia) [183,18ml] roztworu, który zawiera 16 g NaOH? Podstawą tego rodzaju obliczeńj est poprawnie napisane równanie chemiczne, określające stosunki wagowe lub molowe substancji, vI' których substancje wzajemnie l:eagują. Jeżeli w reakcji biorą udział gazy, z rÓVvTIaniawypikają również stosunki obj ętościowe (l mol jakiegokolwiek gazu ma w warllil.kach normalnych objętość 22,414 dm")